Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

in the war

  • 1 Antebellum

    Latin Quotes (Latin to English) > Antebellum

  • 2 Post bellum

    Latin Quotes (Latin to English) > Post bellum

  • 3 bellum

    bellum (ante-class. and poet. duel-lum), i, n. [Sanscr. dva, dvi, dus; cf. Germ. zwei; Engl. two, twice; for the change from initial du- to b-, cf. bis for duis, and v. the letter B, and Varr. L. L. 5, § 73 Mull.; 7, § 49 ib.], war.
    I.
    Form duellum: duellum, bellum, videlicet quod duabus partibus de victoria contendentibus dimicatur. Inde est perduellis, qui pertinaciter retinet bellum, Paul. ex Fest. p. 66, 17 Mull.:

    bellum antea duellum vocatum eo quod duae sunt dimicantium partes... Postea mutata littera dictum bellum,

    Isid. Orig. 18, 1, 9: hos pestis necuit, pars occidit illa duellis, Enn. ap. Prisc. p. 9, 861 P. (Ann. v. 549 Vahl.):

    legiones reveniunt domum Exstincto duello maximo atque internecatis hostibus,

    Plaut. Am. 1, 1, 35:

    quae domi duellique male fecisti,

    id. As. 3, 2, 13.—So in archaic style, or in citations from ancient documents:

    quique agent rem duelli,

    Cic. Leg. 2, 8, 21:

    aes atque ferrum, duelli instrumenta,

    id. ib. 2, 18, 45 (translated from the Platonic laws):

    puro pioque duello quaerendas (res) censeo,

    Liv. 1, 32, 12 (quoted from ancient transactions); so,

    quod duellum populo Romano cum Carthaginiensi est,

    id. 22, 10, 2:

    victoriaque duelli populi Romani erit,

    id. 23, 11, 2:

    si duellum quod cum rege Antiocho sumi populus jussit,

    id. 36, 2, 2;

    and from an ancient inscription' duello magno dirimendo, etc.,

    id. 40, 52, 5.— Poet.:

    hic... Pacem duello miscuit,

    Hor. C. 3, 5, 38:

    cadum Marsi memorem duelli,

    id. ib. 3, 14, 18:

    vacuum duellis Janum Quirini clausit,

    id. ib. 4, 15, 8; cf. id. Ep. 1, 2, 7; 2, 1, 254; 2, 2, 98; Ov. F. 6, 201; Juv. 1, 169— [p. 227]
    II.
    Form bellum.
    A.
    War, warfare (abstr.), or a war, the war (concr.), i.e. hostilities between two nations (cf. tumultus).
    1.
    Specifying the enemy.
    a.
    By adjj. denoting the nation:

    omnibus Punicis Siciliensibusque bellis,

    Cic. Verr. 2, 5, 47, § 124:

    aliquot annis ante secundum Punicum bellum,

    id. Ac. 2, 5, 13:

    Britannicum bellum,

    id. Att. 4, 16, 13:

    Gallicum,

    id. Prov. Cons. 14, 35:

    Germanicum,

    Caes. B. G. 3, 28:

    Sabinum,

    Liv. 1, 26, 4:

    Parthicum,

    Vell. 2, 46, 2;

    similarly: bellum piraticum,

    the war against the pirates, Vell. 2, 33, 1.—Sometimes the adj. refers to the leader or king of the enemy:

    Sertorianum bellum,

    Cic. Phil. 11, 8, 18:

    Mithridaticum,

    id. Imp. Pomp. 3, 7:

    Jugurthinum,

    Hor. Epod. 9, 23; Vell. 2, 11, 1;

    similarly: bellum regium,

    the war against kings, Cic. Imp. Pomp. 17, 50. —Or it refers to the theatre of the war:

    bellum Africanum, Transalpinum,

    Cic. Imp. Pomp. 10, 28:

    Asiaticum,

    id. ib. 22, 64:

    Africum,

    Caes. B. C. 2, 32 fin.:

    Actiacum,

    Vell. 2, 86, 3:

    Hispaniense,

    id. 2, 55, 2.—
    b.
    With gen. of the name of the nation or its leader: bellum Latinorum, the Latin war, i. e. against the Latins, Cic. N. D. 2, 2, 6:

    Venetorum,

    Caes. B. G. 3, 16:

    Helvetiorum,

    id. ib. 1, 40 fin.;

    1, 30: Ambiorigis,

    id. ib. 6, 29, 4:

    Pyrrhi, Philippi,

    Cic. Phil. 11, 7, 17:

    Samnitium,

    Liv. 7, 29, 2.—
    c.
    With cum and abl. of the name.
    (α).
    Attributively:

    cum Jugurtha, cum Cimbris, cum Teutonis bellum,

    Cic. Imp. Pomp. 20, 60:

    belli causa cum Samnitibus,

    Liv. 7, 29, 3:

    hunc finem bellum cum Philippo habuit,

    id. 33, 35, 12:

    novum cum Antiocho instabat bellum,

    id. 36, 36, 7; cf. id. 35, 40, 1; 38, 58, 8; 39, 1, 8; 44, 14, 7.—
    (β).
    With cum dependent on the verb:

    quia bellum Aetolis esse dixi cum Aliis,

    Plaut. Capt. prol. 59:

    novi consules... duo bella habuere... alterum cum Tiburtibus,

    Liv. 7, 17, 2; esp. with gero, v. 2. b. a infra.—
    d.
    With adversus and acc. of the name.
    (α).
    Attributively:

    bellum adversus Philippum,

    Liv. 31, 1, 8:

    bellum populus adversus Vestinos jussit,

    id. 8, 29, 6.—
    (β).
    With adversus dependent on the verb: quod homines populi Hermunduli adversus populum Romanum bellum fecere, Cincius ap. Gell. 16, 14, 1: nos pro vobis bellum suscepimus adversus Philippum. Liv. 31, 31, 18:

    ut multo acrius adversus duos quam adversus unum pararet bellum,

    id. 45, 11, 8:

    bellum quod rex adversus Datamem susceperat,

    Nep. Dat. 8, 5.—
    e.
    With contra and acc.:

    cum bellum nefarium contra aras et focos, contra vitam fortunasque nostras... non comparari, sed geri jam viderem,

    Cic. Phil. 3, 1, 1:

    causam belli contra patriam inferendi,

    id. ib. 2, 22, 53.—
    f.
    With in and acc. (very rare):

    Athenienses in Peloponnesios sexto et vicesimo anno bellum gerentes,

    Nep. Lys. 1, 1.—
    g.
    With inter and acc.:

    hic finis belli inter Romanos ac Persea fuit,

    Liv. 45, 9, 2.—
    h.
    With apud and acc.:

    secutum est bellum gestum apud Mutinam,

    Nep. Att. 9, 1.—
    k.
    With dat. of the enemy after inferre and facere, v. 2. a. k infra.—
    2.
    With verbs.
    a.
    Referring to the beginning of the war.
    (α).
    Bellum movere or commovere, to bring about, stir up a war:

    summa erat observatio in bello movendo,

    Cic. Off. 1, 11, 37:

    bellum commotum a Scapula,

    id. Fam. 9, 13, 1:

    nuntiabant alii... in Apulia servile bellum moveri,

    Sall. C. 30, 2:

    is primum Volscis bellum in ducentos amplius... annos movit,

    Liv. 1, 53, 2:

    insequenti anno Veiens bellum motum,

    id. 4, 58, 6:

    dii pium movere bellum,

    id. 8, 6, 4; cf. Verg. A. 10, 627; id. G. 1, 509; so,

    concitare,

    Liv. 7, 27, 5; and ciere ( poet.), Verg. A. 1, 541; 6, 829; 12, 158.—
    (β).
    Bellum parare, comparare, apparare, or se praeparare bello, to prepare a war, or for a war:

    cum tam pestiferum bellum pararet,

    Cic. Att. 9, 13, 3:

    bellum utrimque summopere parabatur,

    Liv. 1, 23, 1; cf. id. 45, 11, 8 (v. II. A. 1. d. b supra); Nep. Hann. 2, 6; Quint. 12, 3, 5; Ov. M. 7, 456; so,

    parare alicui,

    Nep. Alcib. 9, 5:

    bellum terra et mari comparat,

    Cic. Att. 10, 4, 3:

    tantum bellum... Cn. Pompeius extrema hieme apparavit, ineunte vere suscepit, media aestate confecit,

    id. Imp. Pomp. 12, 3, 5:

    bellum omnium consensu apparari coeptum,

    Liv. 4, 55, 7:

    numquam imperator ita paci credit, ut non se praeparet bello,

    Sen. Vit. Beat. 26, 2.—
    (γ).
    Bellum differre, to postpone a war:

    nec jam poterat bellum differri,

    Liv. 2, 30, 7:

    mors Hamilcaris et pueritia Hannibalis distulerunt bellum,

    id. 21, 2, 3; cf. id. 5, 5, 3.—
    (δ).
    Bellum sumere, to undertake, begin a war (not in Caesar):

    omne bellum sumi facile, ceterum aegerrume desinere,

    Sall. J. 83, 1:

    prius tamen omnia pati decrevit quam bellum sumere,

    id. ib. 20, 5:

    de integro bellum sumit,

    id. ib. 62, 9:

    iis haec maxima ratio belli sumendi fuerat,

    Liv. 38, 19, 3:

    sumi bellum etiam ab ignavis, strenuissimi cujusque periculo geri,

    Tac. H. 4, 69; cf. id. A. 2, 45; 13, 34; 15, 5; 15, 7; id. Agr. 16.—
    (ε).
    Bellum suscipere (rarely inire), to undertake, commence a war, join in a war:

    bellum ita suscipiatur ut nihil nisi pax quaesita videatur,

    Cic. Off. 1, 23, 80:

    suscipienda quidem bella sunt ob eam causam ut, etc.,

    id. ib. 1, 11, 35:

    judicavit a plerisque ignoratione... bellum esse susceptum,

    join, id. Marcell. 5, 13; id. Imp. Pomp. 12, 35 (v. supra):

    cum avertisset plebem a suscipiendo bello,

    undertaking, Liv. 4, 58, 14:

    senatui cum Camillo agi placuit ut bellum Etruscum susciperet,

    id. 6, 9, 5:

    bella non causis inita, sed ut eorum merces fuit,

    Vell. 2, 3, 3.—
    (ζ).
    Bellum consentire = bellum consensu decernere, to decree a war by agreement, to ratify a declaration of war (rare):

    consensit et senatus bellum,

    Liv. 8, 6, 8:

    bellum erat consensum,

    id. 1, 32, 12.—
    (η).
    Bellum alicui mandare, committere, decernere, dare, gerendum dare, ad aliquem deferre, or aliquem bello praeficere, praeponere, to assign a war to one as a commander, to give one the chief command in a war:

    sed ne tum quidem populus Romanus ad privatum detulit bellum,

    Cic. Phil. 11, 8, 18:

    populus Romanus consuli... bellum gerendum dedit,

    id. ib.:

    cur non... eidem... hoc quoque bellum regium committamus?

    id. Imp. Pomp. 17, 50:

    Camillus cui id bellum mandatum erat,

    Liv. 5, 26, 3:

    Volscum bellum M. Furio extra ordinem decretum,

    id. 6, 22, 6:

    Gallicum bellum Popilio extra ordinem datum,

    id. 7, 23, 2:

    quo die a vobis maritimo bello praepositus est imperator,

    Cic. Imp. Pomp. 15, 44:

    cum ei (bello) imperatorem praeficere possitis, in quo sit eximia belli scientia,

    id. ib. 16, 49:

    hunc toti bello praefecerunt,

    Caes. B. G. 5, 11 fin.:

    alicui bellum suscipiendum dare,

    Cic. Imp. Pomp. 19, 58:

    bellum administrandum permittere,

    id. ib. 21, 61.—
    (θ).
    Bellum indicere alicui, to declare war against (the regular expression; coupled with facere in the ancient formula of the pater patratus), also bellum denuntiare: ob eam rem ego... populo Hermundulo... bellum (in)dico facioque, Cincius ap. Gell. 16, 14, 1:

    ob eam rem ego populusque Romanus populis... Latinis bellum indico facioque,

    Liv. 1, 32, 13:

    Corinthiis bellum indicamus an non?

    Cic. Inv. 1, 12, 17:

    ex quo intellegi potest, nullum bellum esse justum nisi quod aut rebus repetitis geratur, aut denuntiatum ante sit et indictum,

    id. Off. 1, 11, 36; id. Rep. 3, 23, 35:

    bellum indici posse existimabat,

    Liv. 1, 22, 4:

    ni reddantur (res) bellum indicere jussos,

    id. 1, 22, 6:

    ut... nec gererentur solum sed etiam indicerentur bella aliquo ritu, jus... descripsit quo res repetuntur,

    id. 1, 32, 5; cf. id. 1, 32, 9; 2, 18, 11; 2, 38, 5; Verg. A. 7, 616.—
    (κ).
    Bellum inferre alicui (cf. contra aliquem, 1. e. supra; also bellum facere; absol., with dat., or with cum and abl.), to begin a war against ( with), to make war on:

    Denseletis nefarium bellum intulisti,

    Cic. Pis. 34, 84:

    ei civitati bellum indici atque inferri solere,

    id. Verr. 2, 1, 31, § 79:

    qui sibi Galliaeque bellum intulissent,

    Caes. B. G. 4, 16; Nep. Them. 2, 4; Verg. A. 3, 248:

    bellumne populo Romano Lampsacena civitas facere conabatur?

    Cic. Verr. 2, 1, 31, § 79:

    bellum patriae faciet,

    id. Mil. 23, 63; id. Cat. 3, 9, 22:

    civitatem Eburonum populo Romano bellum facere ausam,

    Caes. B. G. 5, 28; cf. id. ib. 7, 2;

    3, 29: constituit bellum facere,

    Sall. C. 26, 5; 24, 2:

    occupant bellum facere,

    they are the first to begin the war, Liv. 1, 14, 4:

    ut bellum cum Priscis Latinis fieret,

    id. 1, 32, 13:

    populus Palaepolitanis bellum fieri jussit,

    id. 8, 22, 8; cf. Nep. Dion, 4, 3; id. Ages. 2, 1.— Coupled with instruere, to sustain a war:

    urbs quae bellum facere atque instruere possit,

    Cic. Agr. 2, 28, 77.—Bellum facere had become obsolete at Seneca's time, Sen. Ep. 114, 17.—
    (λ).
    Bellum oritur or exoritur, a war begins:

    subito bellum in Gallia ex, ortum est,

    Caes. B. G. 3, 7:

    aliud multo propius bellum ortum,

    Liv. 1, 14, 4:

    Veiens bellum exortum,

    id. 2, 53, 1.—

    bellum

    (ante-class. and poet.

    duel-lum

    ), i, n. [Sanscr. dva, dvi, dus; cf. Germ. zwei; Engl. two, twice; for the change from initial du- to b-, cf. bis for duis, and v. the letter B, and Varr. L. L. 5, § 73 Mull.; 7, § 49 ib.], war.
    I.
    Form duellum: duellum, bellum, videlicet quod duabus partibus de victoria contendentibus dimicatur. Inde est perduellis, qui pertinaciter retinet bellum, Paul. ex Fest. p. 66, 17 Mull.:

    bellum antea duellum vocatum eo quod duae sunt dimicantium partes... Postea mutata littera dictum bellum,

    Isid. Orig. 18, 1, 9: hos pestis necuit, pars occidit illa duellis, Enn. ap. Prisc. p. 9, 861 P. (Ann. v. 549 Vahl.):

    legiones reveniunt domum Exstincto duello maximo atque internecatis hostibus,

    Plaut. Am. 1, 1, 35:

    quae domi duellique male fecisti,

    id. As. 3, 2, 13.—So in archaic style, or in citations from ancient documents:

    quique agent rem duelli,

    Cic. Leg. 2, 8, 21:

    aes atque ferrum, duelli instrumenta,

    id. ib. 2, 18, 45 (translated from the Platonic laws):

    puro pioque duello quaerendas (res) censeo,

    Liv. 1, 32, 12 (quoted from ancient transactions); so,

    quod duellum populo Romano cum Carthaginiensi est,

    id. 22, 10, 2:

    victoriaque duelli populi Romani erit,

    id. 23, 11, 2:

    si duellum quod cum rege Antiocho sumi populus jussit,

    id. 36, 2, 2;

    and from an ancient inscription' duello magno dirimendo, etc.,

    id. 40, 52, 5.— Poet.:

    hic... Pacem duello miscuit,

    Hor. C. 3, 5, 38:

    cadum Marsi memorem duelli,

    id. ib. 3, 14, 18:

    vacuum duellis Janum Quirini clausit,

    id. ib. 4, 15, 8; cf. id. Ep. 1, 2, 7; 2, 1, 254; 2, 2, 98; Ov. F. 6, 201; Juv. 1, 169— [p. 227]
    II.
    Form bellum.
    A.
    War, warfare (abstr.), or a war, the war (concr.), i.e. hostilities between two nations (cf. tumultus).
    1.
    Specifying the enemy.
    a.
    By adjj. denoting the nation:

    omnibus Punicis Siciliensibusque bellis,

    Cic. Verr. 2, 5, 47, § 124:

    aliquot annis ante secundum Punicum bellum,

    id. Ac. 2, 5, 13:

    Britannicum bellum,

    id. Att. 4, 16, 13:

    Gallicum,

    id. Prov. Cons. 14, 35:

    Germanicum,

    Caes. B. G. 3, 28:

    Sabinum,

    Liv. 1, 26, 4:

    Parthicum,

    Vell. 2, 46, 2;

    similarly: bellum piraticum,

    the war against the pirates, Vell. 2, 33, 1.—Sometimes the adj. refers to the leader or king of the enemy:

    Sertorianum bellum,

    Cic. Phil. 11, 8, 18:

    Mithridaticum,

    id. Imp. Pomp. 3, 7:

    Jugurthinum,

    Hor. Epod. 9, 23; Vell. 2, 11, 1;

    similarly: bellum regium,

    the war against kings, Cic. Imp. Pomp. 17, 50. —Or it refers to the theatre of the war:

    bellum Africanum, Transalpinum,

    Cic. Imp. Pomp. 10, 28:

    Asiaticum,

    id. ib. 22, 64:

    Africum,

    Caes. B. C. 2, 32 fin.:

    Actiacum,

    Vell. 2, 86, 3:

    Hispaniense,

    id. 2, 55, 2.—
    b.
    With gen. of the name of the nation or its leader: bellum Latinorum, the Latin war, i. e. against the Latins, Cic. N. D. 2, 2, 6:

    Venetorum,

    Caes. B. G. 3, 16:

    Helvetiorum,

    id. ib. 1, 40 fin.;

    1, 30: Ambiorigis,

    id. ib. 6, 29, 4:

    Pyrrhi, Philippi,

    Cic. Phil. 11, 7, 17:

    Samnitium,

    Liv. 7, 29, 2.—
    c.
    With cum and abl. of the name.
    (α).
    Attributively:

    cum Jugurtha, cum Cimbris, cum Teutonis bellum,

    Cic. Imp. Pomp. 20, 60:

    belli causa cum Samnitibus,

    Liv. 7, 29, 3:

    hunc finem bellum cum Philippo habuit,

    id. 33, 35, 12:

    novum cum Antiocho instabat bellum,

    id. 36, 36, 7; cf. id. 35, 40, 1; 38, 58, 8; 39, 1, 8; 44, 14, 7.—
    (β).
    With cum dependent on the verb:

    quia bellum Aetolis esse dixi cum Aliis,

    Plaut. Capt. prol. 59:

    novi consules... duo bella habuere... alterum cum Tiburtibus,

    Liv. 7, 17, 2; esp. with gero, v. 2. b. a infra.—
    d.
    With adversus and acc. of the name.
    (α).
    Attributively:

    bellum adversus Philippum,

    Liv. 31, 1, 8:

    bellum populus adversus Vestinos jussit,

    id. 8, 29, 6.—
    (β).
    With adversus dependent on the verb: quod homines populi Hermunduli adversus populum Romanum bellum fecere, Cincius ap. Gell. 16, 14, 1: nos pro vobis bellum suscepimus adversus Philippum. Liv. 31, 31, 18:

    ut multo acrius adversus duos quam adversus unum pararet bellum,

    id. 45, 11, 8:

    bellum quod rex adversus Datamem susceperat,

    Nep. Dat. 8, 5.—
    e.
    With contra and acc.:

    cum bellum nefarium contra aras et focos, contra vitam fortunasque nostras... non comparari, sed geri jam viderem,

    Cic. Phil. 3, 1, 1:

    causam belli contra patriam inferendi,

    id. ib. 2, 22, 53.—
    f.
    With in and acc. (very rare):

    Athenienses in Peloponnesios sexto et vicesimo anno bellum gerentes,

    Nep. Lys. 1, 1.—
    g.
    With inter and acc.:

    hic finis belli inter Romanos ac Persea fuit,

    Liv. 45, 9, 2.—
    h.
    With apud and acc.:

    secutum est bellum gestum apud Mutinam,

    Nep. Att. 9, 1.—
    k.
    With dat. of the enemy after inferre and facere, v. 2. a. k infra.—
    2.
    With verbs.
    a.
    Referring to the beginning of the war.
    (α).
    Bellum movere or commovere, to bring about, stir up a war:

    summa erat observatio in bello movendo,

    Cic. Off. 1, 11, 37:

    bellum commotum a Scapula,

    id. Fam. 9, 13, 1:

    nuntiabant alii... in Apulia servile bellum moveri,

    Sall. C. 30, 2:

    is primum Volscis bellum in ducentos amplius... annos movit,

    Liv. 1, 53, 2:

    insequenti anno Veiens bellum motum,

    id. 4, 58, 6:

    dii pium movere bellum,

    id. 8, 6, 4; cf. Verg. A. 10, 627; id. G. 1, 509; so,

    concitare,

    Liv. 7, 27, 5; and ciere ( poet.), Verg. A. 1, 541; 6, 829; 12, 158.—
    (β).
    Bellum parare, comparare, apparare, or se praeparare bello, to prepare a war, or for a war:

    cum tam pestiferum bellum pararet,

    Cic. Att. 9, 13, 3:

    bellum utrimque summopere parabatur,

    Liv. 1, 23, 1; cf. id. 45, 11, 8 (v. II. A. 1. d. b supra); Nep. Hann. 2, 6; Quint. 12, 3, 5; Ov. M. 7, 456; so,

    parare alicui,

    Nep. Alcib. 9, 5:

    bellum terra et mari comparat,

    Cic. Att. 10, 4, 3:

    tantum bellum... Cn. Pompeius extrema hieme apparavit, ineunte vere suscepit, media aestate confecit,

    id. Imp. Pomp. 12, 3, 5:

    bellum omnium consensu apparari coeptum,

    Liv. 4, 55, 7:

    numquam imperator ita paci credit, ut non se praeparet bello,

    Sen. Vit. Beat. 26, 2.—
    (γ).
    Bellum differre, to postpone a war:

    nec jam poterat bellum differri,

    Liv. 2, 30, 7:

    mors Hamilcaris et pueritia Hannibalis distulerunt bellum,

    id. 21, 2, 3; cf. id. 5, 5, 3.—
    (δ).
    Bellum sumere, to undertake, begin a war (not in Caesar):

    omne bellum sumi facile, ceterum aegerrume desinere,

    Sall. J. 83, 1:

    prius tamen omnia pati decrevit quam bellum sumere,

    id. ib. 20, 5:

    de integro bellum sumit,

    id. ib. 62, 9:

    iis haec maxima ratio belli sumendi fuerat,

    Liv. 38, 19, 3:

    sumi bellum etiam ab ignavis, strenuissimi cujusque periculo geri,

    Tac. H. 4, 69; cf. id. A. 2, 45; 13, 34; 15, 5; 15, 7; id. Agr. 16.—
    (ε).
    Bellum suscipere (rarely inire), to undertake, commence a war, join in a war:

    bellum ita suscipiatur ut nihil nisi pax quaesita videatur,

    Cic. Off. 1, 23, 80:

    suscipienda quidem bella sunt ob eam causam ut, etc.,

    id. ib. 1, 11, 35:

    judicavit a plerisque ignoratione... bellum esse susceptum,

    join, id. Marcell. 5, 13; id. Imp. Pomp. 12, 35 (v. supra):

    cum avertisset plebem a suscipiendo bello,

    undertaking, Liv. 4, 58, 14:

    senatui cum Camillo agi placuit ut bellum Etruscum susciperet,

    id. 6, 9, 5:

    bella non causis inita, sed ut eorum merces fuit,

    Vell. 2, 3, 3.—
    (ζ).
    Bellum consentire = bellum consensu decernere, to decree a war by agreement, to ratify a declaration of war (rare):

    consensit et senatus bellum,

    Liv. 8, 6, 8:

    bellum erat consensum,

    id. 1, 32, 12.—
    (η).
    Bellum alicui mandare, committere, decernere, dare, gerendum dare, ad aliquem deferre, or aliquem bello praeficere, praeponere, to assign a war to one as a commander, to give one the chief command in a war:

    sed ne tum quidem populus Romanus ad privatum detulit bellum,

    Cic. Phil. 11, 8, 18:

    populus Romanus consuli... bellum gerendum dedit,

    id. ib.:

    cur non... eidem... hoc quoque bellum regium committamus?

    id. Imp. Pomp. 17, 50:

    Camillus cui id bellum mandatum erat,

    Liv. 5, 26, 3:

    Volscum bellum M. Furio extra ordinem decretum,

    id. 6, 22, 6:

    Gallicum bellum Popilio extra ordinem datum,

    id. 7, 23, 2:

    quo die a vobis maritimo bello praepositus est imperator,

    Cic. Imp. Pomp. 15, 44:

    cum ei (bello) imperatorem praeficere possitis, in quo sit eximia belli scientia,

    id. ib. 16, 49:

    hunc toti bello praefecerunt,

    Caes. B. G. 5, 11 fin.:

    alicui bellum suscipiendum dare,

    Cic. Imp. Pomp. 19, 58:

    bellum administrandum permittere,

    id. ib. 21, 61.—
    (θ).
    Bellum indicere alicui, to declare war against (the regular expression; coupled with facere in the ancient formula of the pater patratus), also bellum denuntiare: ob eam rem ego... populo Hermundulo... bellum (in)dico facioque, Cincius ap. Gell. 16, 14, 1:

    ob eam rem ego populusque Romanus populis... Latinis bellum indico facioque,

    Liv. 1, 32, 13:

    Corinthiis bellum indicamus an non?

    Cic. Inv. 1, 12, 17:

    ex quo intellegi potest, nullum bellum esse justum nisi quod aut rebus repetitis geratur, aut denuntiatum ante sit et indictum,

    id. Off. 1, 11, 36; id. Rep. 3, 23, 35:

    bellum indici posse existimabat,

    Liv. 1, 22, 4:

    ni reddantur (res) bellum indicere jussos,

    id. 1, 22, 6:

    ut... nec gererentur solum sed etiam indicerentur bella aliquo ritu, jus... descripsit quo res repetuntur,

    id. 1, 32, 5; cf. id. 1, 32, 9; 2, 18, 11; 2, 38, 5; Verg. A. 7, 616.—
    (κ).
    Bellum inferre alicui (cf. contra aliquem, 1. e. supra; also bellum facere; absol., with dat., or with cum and abl.), to begin a war against ( with), to make war on:

    Denseletis nefarium bellum intulisti,

    Cic. Pis. 34, 84:

    ei civitati bellum indici atque inferri solere,

    id. Verr. 2, 1, 31, § 79:

    qui sibi Galliaeque bellum intulissent,

    Caes. B. G. 4, 16; Nep. Them. 2, 4; Verg. A. 3, 248:

    bellumne populo Romano Lampsacena civitas facere conabatur?

    Cic. Verr. 2, 1, 31, § 79:

    bellum patriae faciet,

    id. Mil. 23, 63; id. Cat. 3, 9, 22:

    civitatem Eburonum populo Romano bellum facere ausam,

    Caes. B. G. 5, 28; cf. id. ib. 7, 2;

    3, 29: constituit bellum facere,

    Sall. C. 26, 5; 24, 2:

    occupant bellum facere,

    they are the first to begin the war, Liv. 1, 14, 4:

    ut bellum cum Priscis Latinis fieret,

    id. 1, 32, 13:

    populus Palaepolitanis bellum fieri jussit,

    id. 8, 22, 8; cf. Nep. Dion, 4, 3; id. Ages. 2, 1.— Coupled with instruere, to sustain a war:

    urbs quae bellum facere atque instruere possit,

    Cic. Agr. 2, 28, 77.—Bellum facere had become obsolete at Seneca's time, Sen. Ep. 114, 17.—
    (λ).
    Bellum oritur or exoritur, a war begins:

    subito bellum in Gallia ex, ortum est,

    Caes. B. G. 3, 7:

    aliud multo propius bellum ortum,

    Liv. 1, 14, 4:

    Veiens bellum exortum,

    id. 2, 53, 1.—
    b.
    Referring to the carrying on of the war: bellum gerere, to carry on a war; absol., with cum and abl., per and acc., or in and abl. (cf.:

    bellum gerere in aliquem, 1. a. and f. supra): nisi forte ego vobis... cessare nunc videor cum bella non gero,

    Cic. Sen. 6, 18:

    cum Celtiberis, cum Cimbris bellum ut cum inimicis gerebatur,

    id. Off. 1, 12, 38:

    cum ei bellum ut cum rege Perse gereret obtigisset,

    id. Div. 1, 46, 103:

    erant hae difficultates belli gerendi,

    Caes. B. G. 3, 10:

    bellum cum Germanis gerere constituit,

    id. ib. 4, 6:

    Cn. Pompeius in extremis terris bellum gerebat,

    Sall. C. 16, 5:

    bellum quod Hannibale duce Carthaginienses cum populo Romano gessere,

    Liv. 21, 1, 1:

    alter consul in Sabinis bellum gessit,

    id. 2, 62, 3:

    de exercitibus per quos id bellum gereretur,

    id. 23, 25, 5:

    Chabrias bella in Aegypto sua sponte gessit,

    Nep. Chabr, 2, 1.—Sometimes bellum administrare only of the commander, Cic. Imp. Pomp. 15, 43; Nep. Chabr. 2, 1. —Also (very rare):

    bellum bellare,

    Liv. 8, 40, 1 (but belligerantes is absol., Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38; Ann. v. 201 Vahl.);

    in the same sense: bellum agere,

    Nep. Hann. 8, 3. —As a synonym:

    bello persequi aliquem,

    Nep. Con. 4, 1; cf. Liv. 3, 25, 3.—
    (β).
    Trahere or ducere bellum, to protract a war:

    necesse est enim aut trahi id bellum, aut, etc.,

    Cic. Att. 10, 8, 2:

    bellum trahi non posse,

    Sall. J. 23, 2:

    belli trahendi causa,

    Liv. 5, 11, 8:

    morae qua trahebant bellum paenitebat,

    id. 9, 27, 5:

    suadere institui ut bellum duceret,

    Cic. Fam. 7, 3, 2:

    bellum enim ducetur,

    id. ad Brut. 1, 18, 6; Nep. Alcib. 8, 1; id. Dat. 8, 4;

    similarly: cum his molliter et per dilationes bellum geri oportet?

    Liv. 5, 5, 1.—
    (γ).
    Bellum repellere, defendere, or propulsare, to ward off, defend one ' s self against a war:

    bellum Gallicum C. Caesare imperatore gestum est, antea tantummodo repulsum,

    Cic. Prov. Cons. 13, 32:

    quod bellum non intulerit sed defenderit,

    Caes. B. G. 1, 44:

    Samnitium vix a se ipsis eo tempore propulsantium bellum,

    Liv. 8, 37, 5.—
    c.
    Referring to the end of a war.
    (α).
    Bellum deponere, ponere, or omittere, to give up, discontinue a war:

    in quo (i.e. bello) et gerendo et deponendo jus ut plurimum valeret lege sanximus,

    Cic. Leg. 2, 14, 34:

    (bellum) cum deponi victores velint,

    Sall. J. 83, 1:

    bellum decem ferme annis ante depositum erat,

    Liv. 31, 1, 8:

    nos depositum a vobis bellum et ipsi omisimus,

    id. 31, 31, 19:

    dicit posse condicionibus bellum poni,

    Sall. J. 112, 1:

    bellum grave cum Etruria positum est,

    id. H. Fragm. 1, 9 Dietsch:

    velut posito bello,

    Liv. 1, 53, 5:

    manere bellum quod positum simuletur,

    id. 1, 53, 7:

    posito ubique bello,

    Tac. H. 2, 52; cf. Hor. Ep. 2, 1, 93; Verg. A. 1, 291:

    omisso Romano bello Porsinna filium Arruntem Ariciam... mittit,

    Liv. 2, 14, 5.—
    (β).
    Bellum componere, to end a war by agreement, make peace:

    timerent ne bellum componeretur,

    Cic. Fam. 10, 33, 3:

    si bellum compositum foret,

    Sall. J. 97, 2:

    belli componendi licentiam,

    id. ib. 103, 3; cf. Nep. Ham. 1, 5; id. Hann. 6, 2; id. Alcib. 8, 3; Verg. A. 12, 109;

    similarly: bellum sedare,

    Nep. Dat. 8, 5.—
    (γ).
    Bellum conficere, perficere, finire, to finish, end a war; conficere (the most usual term) and perficere, = to finish a war by conquering; finire (rare), without implying success:

    is bellum confecerit qui Antonium oppresserit,

    Cic. Fam. 11, 12, 2:

    bellumque maximum conficies,

    id. Rep. 6, 11, 11:

    confecto Mithridatico bello,

    id. Prov. Cons. 11, 27; cf. id. Fam. 5, 10, 3; id. Imp. Pomp. 14, 42:

    quo proelio... bellum Venetorum confectum est,

    Caes. B. G. 3, 16; cf. id. ib. 1, 30; 1, 44; 1, 54; 3, 28;

    4, 16: bello confecto de Rhodiis consultum est,

    Sall. C. 51, 5; cf. id. J. 36, 1; 114, 3:

    neminem nisi bello confecto pecuniam petiturum esse,

    Liv. 24, 18, 11; cf. id. 21, 40, 11; 23, 6, 2; 31, 47, 4; 32, 32, 6;

    36, 2, 3: bello perfecto,

    Caes. B. C. 3, 18, 5; Liv. 1, 38, 3:

    se quo die hostem vidisset perfecturum (i. e. bellum),

    id. 22, 38, 7; 31, 4, 2; cf. id. 3, 24, 1; 34, 6, 12; Just. 5, 2, 11:

    neque desiturum ante... quam finitum aliqua tolerabili condicione bellum videro,

    Liv. 23, 12, 10: finito ex maxima parte.. [p. 228] italico bello, Vell. 2, 17, 1; Curt. 3, 1, 9; Tac. A. 15, 17; Just. 16, 2, 6; 24, 1, 8; Verg. A. 11, 116.—
    d.
    Less usual connections:

    bellum delere: non modo praesentia sed etiam futura bella delevit,

    Cic. Lael. 3, 11; cf. Nep. Alcib. 8, 4:

    alere ac fovere bellum,

    Liv. 42, 11, 5:

    bellum navare alicui,

    Tac. H. 5, 25:

    spargere,

    id. A. 3, 21; id. Agr. 38; Luc. 2, 682:

    serere,

    Liv. 21, 10, 4:

    circumferre,

    Tac. A. 13, 37:

    exercere,

    id. ib. 6, 31:

    quam celeriter belli impetus navigavit ( = quam celeriter navale bellum gestum est),

    Cic. Imp. Pomp. 12, 34; so Flor. 2, 2, 17:

    bellum ascendit in rupes,

    id. 4, 12, 4:

    bellum serpit in proximos,

    id. 2, 9, 4; cf. id. 2, 2, 15:

    bella narrare,

    Cic. Or. 9, 30:

    canere bella,

    Quint. 10, 1, 91:

    bella legere,

    Cic. Imp. Pomp. 10, 28.—
    3.
    As object denoting place or time.
    a.
    Proficisci ad bellum, to depart for the war.
    (α).
    Of the commander:

    consul sortitu ad bellum profectus,

    Cic. Phil. 14, 2, 4; cf. id. Cat. 1, 13, 33:

    ipse ad bellum Ambiorigis profectus,

    Caes. B. G. 6, 29, 4:

    ut duo ex tribunis ad bellum proficiscerentur,

    Liv. 4, 45, 7; cf. id. 6, 2, 9: Nep. Alcib. 4, 1; Sall. H. 2, 96 Dietsch. —Post-class.:

    in bellum,

    Just. 2, 11, 9; Gell. 17, 9, 8.—
    (β).
    Of persons partaking in a war:

    si proficiscerer ad bellum,

    Cic. Fam. 7, 3, 1. —
    b.
    Ad bellum mittere, of the commander, Cic. Imp. Pomp. 17, 50; 21, 62.—
    c.
    In bella ruere, Verg. A. 7, 782; 9, 182:

    in bella sequi,

    id. ib. 8, 547.—
    d.
    Of time.
    (α).
    In the locative case belli, in war, during war; generally with domi ( = domi militiaeque):

    valete, judices justissimi, domi bellique duellatores,

    Plaut. Capt. prol. 68; so,

    domi duellique,

    id. As. 3, 2, 13 (v. I. supra):

    quibuscunque rebus vel belli vel domi poterunt rem publicam augeant,

    Cic. Off. 2, 24, 85:

    paucorum arbitrio belli domique agitabatur,

    Sall. J. 41, 7:

    animus belli ingens, domi modicus,

    id. ib. 63, 2; Liv. 2, 50, 11; 1, 36, 6; so id. 3, 43, 1; cf.:

    bello domique,

    id. 1, 34, 12:

    domi belloque,

    id. 9, 26, 21; and:

    neque bello, neque domi,

    id. 4, 35, 3.—Without domi:

    simul rem et gloriam armis belli repperi,

    Ter. Heaut. 1, 1, 60 (where belli may be taken with gloriam; cf.

    Wagn. ad loc.): magnae res temporibus illis a fortissimis viris... belli gerebantur,

    Cic. Rep. 2, 32, 86.—
    (β).
    In bello or in bellis, during war or wars, in the war, in the wars; with adj.:

    ad haec quae in civili bello fecerit,

    Cic. Phil. 2, 19, 47; cf. id. ib. 14, 8, 22:

    in ipso bello eadem sensi,

    id. Marcell. 5, 14:

    in Volsco bello virtus enituit,

    Liv. 2, 24, 8:

    in eo bello,

    id. 23, 46, 6:

    in Punicis bellis, Plin.8, 14, 14, § 37: in bello Trojano,

    id. 30, 1, 2, § 5.—Without adj.:

    ut fit in bello, capitur alter filius,

    Plaut. Capt. prol. 25:

    qui in bello occiderunt,

    Cic. Fam. 9, 5, 2:

    quod in bello saepius vindicatum est in eos, etc.,

    Sall. C. 9, 4:

    non in bello solum, sed etiam in pace,

    Liv. 1, 15, 8; 2, 23, 2:

    in bello parta,

    Quint. 5, 10, 42; 12, 1, 28.—
    (γ).
    Abl. bello or bellis = in bello or in bellis (freq.); with adjj.: nos semper omnibus Punicis Siciliensibusque bellis amicitiam fidemque populi Romani secuti sumus. Cic. Verr. 2, 5, 47, § 124:

    bello Italico,

    id. Pis. 36, 87:

    Veienti bello,

    id. Div. 1, 44, 100:

    domestico bello,

    id. Planc. 29, 70:

    qui Volsco, Aurunco Sabinoque militassent bello,

    Liv. 23, 12, 11:

    victor tot intra paucos dies bellis,

    id. 2, 27, 1:

    nullo bello, multis tamen proeliis victus,

    id. 9, 18, 9:

    bello civili,

    Quint. 11, 1, 36.—With gen.:

    praesentiam saepe divi suam declarant, ut et apud Regillum bello Latinorum,

    Cic. N. D. 2, 2, 6:

    suam felicitatem Helvetiorum bello esse perspectam,

    Caes. B. G. 1, 40.—Without attrib.:

    qui etiam bello victis regibus regna reddere consuevit,

    Cic. Sest. 26, 57:

    res pace belloque gestas,

    Liv. 2, 1, 1:

    egregieque rebus bello gestis,

    id. 1, 33, 9; so id. 23, 12, 11:

    ludi bello voti,

    id. 4, 35. 3:

    princeps pace belloque,

    id. 7, 1, 9:

    Cotyn bello juvisse Persea,

    id. 45, 42, 7:

    bello parta,

    Quint. 5, 10, 15; cf. id. 7, 4, 22; Ov. M. 8, 19.—
    (δ).
    Inter bellum (rare):

    cujus originis morem necesse est... inter bellum natum esse,

    Liv. 2, 14, 2:

    inter haec bella consules... facti,

    id. 2, 63, 1.—
    4.
    Bellum in attributive connection.
    a.
    Justum bellum.
    (α).
    A righteous war, Cic. Off. 1, 11, 36 (v. II. A. 2. a. th supra):

    justum piumque bellum,

    Liv. 1, 23, 4:

    non loquor apud recusantem justa bella populum,

    id. 7, 30, 17; so Ov. M. 8, 58; cf.: illa injusta sunt bella quae sine causa suscepta sunt, Cic. Rep. 3, 23, 35.—
    (β).
    A regular war (opp. a raid, etc.):

    in fines Romanos excucurrerunt, populabundi magis quam justi more belli,

    Liv. 1, 15, 1.—
    b.
    For the different kinds of war: domesticum, civile, intestinum, externum, navale, maritimum, terra marique gestum, servile, sociale; v. hh. vv.—
    c.
    Belli eventus or exitus, the result of a war:

    quicunque belli eventus fuisset,

    Cic. Marcell. 8, 24:

    haud sane alio animo belli eventum exspectabant,

    Sall. C. 37, 9:

    eventus tamen belli minus miserabilem dimicationem fecit,

    Liv. 1, 23, 2; cf. id. 7, 11, 1:

    exitus hujus calamitosissimi belli,

    Cic. Fam. 6, 21, 1:

    cum esset incertus exitus et anceps fortuna belli,

    id. Marcell. 5, 15; so id. Off. 2, 8,:

    Britannici belli exitus exspectatur,

    id. Att. 4, 16, 13:

    cetera bella maximeque Veiens incerti exitus erant,

    Liv. 5, 16, 8.—
    d.
    Fortuna belli, the chances of war:

    adeo varia fortuna belli ancepsque Mars fuit ut,

    Liv. 21, 1, 2; cf. Cic. Marcell. 5, 15 (v. c. supra).—
    e.
    Belli artes, military skill:

    cuilibet superiorum regum belli pacisque et artibus et gloria par,

    Liv. 1, 35, 1:

    haud ignotas belli artes,

    id. 21, 1, 2:

    temperata et belli et pacis artibus erat civitas,

    id. 1, 21, 6.—
    f.
    Jus belli, the law of war: jura belli, the rights ( law) of war:

    in re publica maxime servanda sunt jura belli,

    Cic. Off. 1, 11, 34:

    sunt et belli sicut pacis jura,

    Liv. 5, 27, 6:

    jure belli res vindicatur,

    Gai. Inst. 3, 94.—
    g.
    Belli duces praestantissimos, the most excellent captains, generals, Cic. Or. 1, 2, 7:

    trium simul bellorum victor,

    a victor in three wars, Liv. 6, 4, 1 (cf.:

    victor tot bellis,

    id. 2, 27, 1). —
    h.
    Belli vulnera, Cic. Marcell. 8, 24.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of things concr. and abstr.:

    qui parietibus, qui tectis, qui columnis ac postibus meis... bellum intulistis,

    Cic. Dom. 23, 60:

    bellum contra aras et focos,

    id. Phil. 3, 1, 1:

    miror cur philosophiae... bellum indixeris,

    id. Or. 2, 37, 155:

    ventri Indico bellum,

    Hor. S. 1, 5, 8.—
    2.
    Of animals:

    milvo est quoddam bellum quasi naturale cum corvo,

    Cic. N. D. 2, 49, 125:

    hanc Juno Esse jussit gruem, populisque suis indicere bellum,

    Ov. M. 6, 92.—
    3.
    With individuals:

    quid mihi opu'st... cum eis gerere bellum, etc.,

    Plaut. Stich. 1, 2, 14:

    nihil turpius quam cum eo bellum gerere quicum familiariter vixeris,

    Cic. Lael. 21, 77:

    cum mihi uni cum improbis aeternum videam bellum susceptum,

    id. Sull. 9, 28:

    hoc tibi juventus Romana indicimus bellum,

    Liv. 2, 12, 11:

    falsum testem justo ac pio bello persequebatur,

    id. 3, 25, 3:

    tribunicium domi bellum patres territat,

    id. 3, 24, 1; cf. Plin. Ep. 1, 2, 57.—Ironically:

    equus Trojanus qui tot invictos viros muliebre bellum gerentes tulerit ac texerit,

    Cic. Cael. 28, 67.—
    4.
    In mal. part., Hor. C. 3, 26, 3; 4, 1, 2.—
    5.
    Personified as god of war ( = Janus):

    tabulas duas quae Belli faciem pictam habent,

    Plin. 35, 4, 10, § 27:

    sunt geminae Belli portae, etc.,

    Verg. A. 7, 607:

    mortiferumque averso in limine Bellum,

    id. ib. 6, 279.—
    6.
    Plur.: bella, army ( poet.):

    permanet Aonius Nereus violentus in undis, Bellaque non transfert (i.e. Graecorum exercitum),

    Ov. M. 12, 24:

    sed victae fera bella deae vexere per aequora,

    Sil. 7, 472:

    quid faciat bellis obsessus et undis?

    Stat. Th. 9, 490.—
    7.
    Battle, = proelium:

    rorarii dicti a rore: qui bellum committebant ante,

    Varr. L. L. 7, 3, 92:

    quod in bello saepius vindicatum in eos qui... tardius, revocati, bello excesserant,

    Sall. C. 9, 4:

    praecipua laus ejus belli penes consules fuit,

    Liv. 8, 10, 7:

    commisso statim bello,

    Front. Strat. 1, 11, 2:

    Actia bella,

    Verg. A. 8, 675:

    ingentem pugnam, ceu cetera nusquam Bella forent,

    id. ib. 2, 439; cf. Flor. 3, 5, 11; Just. 2, 12; 18, 1 fin.; 24, 8; Hor. Ep. 2, 2, 98 (form duellum); Ov. H. 1, 1, 69; Verg. A. 8, 547; 12, 390; 12, 633; Stat. Th. 3, 666. —
    8.
    Bellum = liber de bello:

    quam gaudebat Bello suo Punico Naevius!

    Cic. Sen. 14, 50.
    b.
    Referring to the carrying on of the war: bellum gerere, to carry on a war; absol., with cum and abl., per and acc., or in and abl. (cf.:

    bellum gerere in aliquem, 1. a. and f. supra): nisi forte ego vobis... cessare nunc videor cum bella non gero,

    Cic. Sen. 6, 18:

    cum Celtiberis, cum Cimbris bellum ut cum inimicis gerebatur,

    id. Off. 1, 12, 38:

    cum ei bellum ut cum rege Perse gereret obtigisset,

    id. Div. 1, 46, 103:

    erant hae difficultates belli gerendi,

    Caes. B. G. 3, 10:

    bellum cum Germanis gerere constituit,

    id. ib. 4, 6:

    Cn. Pompeius in extremis terris bellum gerebat,

    Sall. C. 16, 5:

    bellum quod Hannibale duce Carthaginienses cum populo Romano gessere,

    Liv. 21, 1, 1:

    alter consul in Sabinis bellum gessit,

    id. 2, 62, 3:

    de exercitibus per quos id bellum gereretur,

    id. 23, 25, 5:

    Chabrias bella in Aegypto sua sponte gessit,

    Nep. Chabr, 2, 1.—Sometimes bellum administrare only of the commander, Cic. Imp. Pomp. 15, 43; Nep. Chabr. 2, 1. —Also (very rare):

    bellum bellare,

    Liv. 8, 40, 1 (but belligerantes is absol., Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38; Ann. v. 201 Vahl.);

    in the same sense: bellum agere,

    Nep. Hann. 8, 3. —As a synonym:

    bello persequi aliquem,

    Nep. Con. 4, 1; cf. Liv. 3, 25, 3.—
    (β).
    Trahere or ducere bellum, to protract a war:

    necesse est enim aut trahi id bellum, aut, etc.,

    Cic. Att. 10, 8, 2:

    bellum trahi non posse,

    Sall. J. 23, 2:

    belli trahendi causa,

    Liv. 5, 11, 8:

    morae qua trahebant bellum paenitebat,

    id. 9, 27, 5:

    suadere institui ut bellum duceret,

    Cic. Fam. 7, 3, 2:

    bellum enim ducetur,

    id. ad Brut. 1, 18, 6; Nep. Alcib. 8, 1; id. Dat. 8, 4;

    similarly: cum his molliter et per dilationes bellum geri oportet?

    Liv. 5, 5, 1.—
    (γ).
    Bellum repellere, defendere, or propulsare, to ward off, defend one ' s self against a war:

    bellum Gallicum C. Caesare imperatore gestum est, antea tantummodo repulsum,

    Cic. Prov. Cons. 13, 32:

    quod bellum non intulerit sed defenderit,

    Caes. B. G. 1, 44:

    Samnitium vix a se ipsis eo tempore propulsantium bellum,

    Liv. 8, 37, 5.—
    c.
    Referring to the end of a war.
    (α).
    Bellum deponere, ponere, or omittere, to give up, discontinue a war:

    in quo (i.e. bello) et gerendo et deponendo jus ut plurimum valeret lege sanximus,

    Cic. Leg. 2, 14, 34:

    (bellum) cum deponi victores velint,

    Sall. J. 83, 1:

    bellum decem ferme annis ante depositum erat,

    Liv. 31, 1, 8:

    nos depositum a vobis bellum et ipsi omisimus,

    id. 31, 31, 19:

    dicit posse condicionibus bellum poni,

    Sall. J. 112, 1:

    bellum grave cum Etruria positum est,

    id. H. Fragm. 1, 9 Dietsch:

    velut posito bello,

    Liv. 1, 53, 5:

    manere bellum quod positum simuletur,

    id. 1, 53, 7:

    posito ubique bello,

    Tac. H. 2, 52; cf. Hor. Ep. 2, 1, 93; Verg. A. 1, 291:

    omisso Romano bello Porsinna filium Arruntem Ariciam... mittit,

    Liv. 2, 14, 5.—
    (β).
    Bellum componere, to end a war by agreement, make peace:

    timerent ne bellum componeretur,

    Cic. Fam. 10, 33, 3:

    si bellum compositum foret,

    Sall. J. 97, 2:

    belli componendi licentiam,

    id. ib. 103, 3; cf. Nep. Ham. 1, 5; id. Hann. 6, 2; id. Alcib. 8, 3; Verg. A. 12, 109;

    similarly: bellum sedare,

    Nep. Dat. 8, 5.—
    (γ).
    Bellum conficere, perficere, finire, to finish, end a war; conficere (the most usual term) and perficere, = to finish a war by conquering; finire (rare), without implying success:

    is bellum confecerit qui Antonium oppresserit,

    Cic. Fam. 11, 12, 2:

    bellumque maximum conficies,

    id. Rep. 6, 11, 11:

    confecto Mithridatico bello,

    id. Prov. Cons. 11, 27; cf. id. Fam. 5, 10, 3; id. Imp. Pomp. 14, 42:

    quo proelio... bellum Venetorum confectum est,

    Caes. B. G. 3, 16; cf. id. ib. 1, 30; 1, 44; 1, 54; 3, 28;

    4, 16: bello confecto de Rhodiis consultum est,

    Sall. C. 51, 5; cf. id. J. 36, 1; 114, 3:

    neminem nisi bello confecto pecuniam petiturum esse,

    Liv. 24, 18, 11; cf. id. 21, 40, 11; 23, 6, 2; 31, 47, 4; 32, 32, 6;

    36, 2, 3: bello perfecto,

    Caes. B. C. 3, 18, 5; Liv. 1, 38, 3:

    se quo die hostem vidisset perfecturum (i. e. bellum),

    id. 22, 38, 7; 31, 4, 2; cf. id. 3, 24, 1; 34, 6, 12; Just. 5, 2, 11:

    neque desiturum ante... quam finitum aliqua tolerabili condicione bellum videro,

    Liv. 23, 12, 10: finito ex maxima parte.. [p. 228] italico bello, Vell. 2, 17, 1; Curt. 3, 1, 9; Tac. A. 15, 17; Just. 16, 2, 6; 24, 1, 8; Verg. A. 11, 116.—
    d.
    Less usual connections:

    bellum delere: non modo praesentia sed etiam futura bella delevit,

    Cic. Lael. 3, 11; cf. Nep. Alcib. 8, 4:

    alere ac fovere bellum,

    Liv. 42, 11, 5:

    bellum navare alicui,

    Tac. H. 5, 25:

    spargere,

    id. A. 3, 21; id. Agr. 38; Luc. 2, 682:

    serere,

    Liv. 21, 10, 4:

    circumferre,

    Tac. A. 13, 37:

    exercere,

    id. ib. 6, 31:

    quam celeriter belli impetus navigavit ( = quam celeriter navale bellum gestum est),

    Cic. Imp. Pomp. 12, 34; so Flor. 2, 2, 17:

    bellum ascendit in rupes,

    id. 4, 12, 4:

    bellum serpit in proximos,

    id. 2, 9, 4; cf. id. 2, 2, 15:

    bella narrare,

    Cic. Or. 9, 30:

    canere bella,

    Quint. 10, 1, 91:

    bella legere,

    Cic. Imp. Pomp. 10, 28.—
    3.
    As object denoting place or time.
    a.
    Proficisci ad bellum, to depart for the war.
    (α).
    Of the commander:

    consul sortitu ad bellum profectus,

    Cic. Phil. 14, 2, 4; cf. id. Cat. 1, 13, 33:

    ipse ad bellum Ambiorigis profectus,

    Caes. B. G. 6, 29, 4:

    ut duo ex tribunis ad bellum proficiscerentur,

    Liv. 4, 45, 7; cf. id. 6, 2, 9: Nep. Alcib. 4, 1; Sall. H. 2, 96 Dietsch. —Post-class.:

    in bellum,

    Just. 2, 11, 9; Gell. 17, 9, 8.—
    (β).
    Of persons partaking in a war:

    si proficiscerer ad bellum,

    Cic. Fam. 7, 3, 1. —
    b.
    Ad bellum mittere, of the commander, Cic. Imp. Pomp. 17, 50; 21, 62.—
    c.
    In bella ruere, Verg. A. 7, 782; 9, 182:

    in bella sequi,

    id. ib. 8, 547.—
    d.
    Of time.
    (α).
    In the locative case belli, in war, during war; generally with domi ( = domi militiaeque):

    valete, judices justissimi, domi bellique duellatores,

    Plaut. Capt. prol. 68; so,

    domi duellique,

    id. As. 3, 2, 13 (v. I. supra):

    quibuscunque rebus vel belli vel domi poterunt rem publicam augeant,

    Cic. Off. 2, 24, 85:

    paucorum arbitrio belli domique agitabatur,

    Sall. J. 41, 7:

    animus belli ingens, domi modicus,

    id. ib. 63, 2; Liv. 2, 50, 11; 1, 36, 6; so id. 3, 43, 1; cf.:

    bello domique,

    id. 1, 34, 12:

    domi belloque,

    id. 9, 26, 21; and:

    neque bello, neque domi,

    id. 4, 35, 3.—Without domi:

    simul rem et gloriam armis belli repperi,

    Ter. Heaut. 1, 1, 60 (where belli may be taken with gloriam; cf.

    Wagn. ad loc.): magnae res temporibus illis a fortissimis viris... belli gerebantur,

    Cic. Rep. 2, 32, 86.—
    (β).
    In bello or in bellis, during war or wars, in the war, in the wars; with adj.:

    ad haec quae in civili bello fecerit,

    Cic. Phil. 2, 19, 47; cf. id. ib. 14, 8, 22:

    in ipso bello eadem sensi,

    id. Marcell. 5, 14:

    in Volsco bello virtus enituit,

    Liv. 2, 24, 8:

    in eo bello,

    id. 23, 46, 6:

    in Punicis bellis, Plin.8, 14, 14, § 37: in bello Trojano,

    id. 30, 1, 2, § 5.—Without adj.:

    ut fit in bello, capitur alter filius,

    Plaut. Capt. prol. 25:

    qui in bello occiderunt,

    Cic. Fam. 9, 5, 2:

    quod in bello saepius vindicatum est in eos, etc.,

    Sall. C. 9, 4:

    non in bello solum, sed etiam in pace,

    Liv. 1, 15, 8; 2, 23, 2:

    in bello parta,

    Quint. 5, 10, 42; 12, 1, 28.—
    (γ).
    Abl. bello or bellis = in bello or in bellis (freq.); with adjj.: nos semper omnibus Punicis Siciliensibusque bellis amicitiam fidemque populi Romani secuti sumus. Cic. Verr. 2, 5, 47, § 124:

    bello Italico,

    id. Pis. 36, 87:

    Veienti bello,

    id. Div. 1, 44, 100:

    domestico bello,

    id. Planc. 29, 70:

    qui Volsco, Aurunco Sabinoque militassent bello,

    Liv. 23, 12, 11:

    victor tot intra paucos dies bellis,

    id. 2, 27, 1:

    nullo bello, multis tamen proeliis victus,

    id. 9, 18, 9:

    bello civili,

    Quint. 11, 1, 36.—With gen.:

    praesentiam saepe divi suam declarant, ut et apud Regillum bello Latinorum,

    Cic. N. D. 2, 2, 6:

    suam felicitatem Helvetiorum bello esse perspectam,

    Caes. B. G. 1, 40.—Without attrib.:

    qui etiam bello victis regibus regna reddere consuevit,

    Cic. Sest. 26, 57:

    res pace belloque gestas,

    Liv. 2, 1, 1:

    egregieque rebus bello gestis,

    id. 1, 33, 9; so id. 23, 12, 11:

    ludi bello voti,

    id. 4, 35. 3:

    princeps pace belloque,

    id. 7, 1, 9:

    Cotyn bello juvisse Persea,

    id. 45, 42, 7:

    bello parta,

    Quint. 5, 10, 15; cf. id. 7, 4, 22; Ov. M. 8, 19.—
    (δ).
    Inter bellum (rare):

    cujus originis morem necesse est... inter bellum natum esse,

    Liv. 2, 14, 2:

    inter haec bella consules... facti,

    id. 2, 63, 1.—
    4.
    Bellum in attributive connection.
    a.
    Justum bellum.
    (α).
    A righteous war, Cic. Off. 1, 11, 36 (v. II. A. 2. a. th supra):

    justum piumque bellum,

    Liv. 1, 23, 4:

    non loquor apud recusantem justa bella populum,

    id. 7, 30, 17; so Ov. M. 8, 58; cf.: illa injusta sunt bella quae sine causa suscepta sunt, Cic. Rep. 3, 23, 35.—
    (β).
    A regular war (opp. a raid, etc.):

    in fines Romanos excucurrerunt, populabundi magis quam justi more belli,

    Liv. 1, 15, 1.—
    b.
    For the different kinds of war: domesticum, civile, intestinum, externum, navale, maritimum, terra marique gestum, servile, sociale; v. hh. vv.—
    c.
    Belli eventus or exitus, the result of a war:

    quicunque belli eventus fuisset,

    Cic. Marcell. 8, 24:

    haud sane alio animo belli eventum exspectabant,

    Sall. C. 37, 9:

    eventus tamen belli minus miserabilem dimicationem fecit,

    Liv. 1, 23, 2; cf. id. 7, 11, 1:

    exitus hujus calamitosissimi belli,

    Cic. Fam. 6, 21, 1:

    cum esset incertus exitus et anceps fortuna belli,

    id. Marcell. 5, 15; so id. Off. 2, 8,:

    Britannici belli exitus exspectatur,

    id. Att. 4, 16, 13:

    cetera bella maximeque Veiens incerti exitus erant,

    Liv. 5, 16, 8.—
    d.
    Fortuna belli, the chances of war:

    adeo varia fortuna belli ancepsque Mars fuit ut,

    Liv. 21, 1, 2; cf. Cic. Marcell. 5, 15 (v. c. supra).—
    e.
    Belli artes, military skill:

    cuilibet superiorum regum belli pacisque et artibus et gloria par,

    Liv. 1, 35, 1:

    haud ignotas belli artes,

    id. 21, 1, 2:

    temperata et belli et pacis artibus erat civitas,

    id. 1, 21, 6.—
    f.
    Jus belli, the law of war: jura belli, the rights ( law) of war:

    in re publica maxime servanda sunt jura belli,

    Cic. Off. 1, 11, 34:

    sunt et belli sicut pacis jura,

    Liv. 5, 27, 6:

    jure belli res vindicatur,

    Gai. Inst. 3, 94.—
    g.
    Belli duces praestantissimos, the most excellent captains, generals, Cic. Or. 1, 2, 7:

    trium simul bellorum victor,

    a victor in three wars, Liv. 6, 4, 1 (cf.:

    victor tot bellis,

    id. 2, 27, 1). —
    h.
    Belli vulnera, Cic. Marcell. 8, 24.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of things concr. and abstr.:

    qui parietibus, qui tectis, qui columnis ac postibus meis... bellum intulistis,

    Cic. Dom. 23, 60:

    bellum contra aras et focos,

    id. Phil. 3, 1, 1:

    miror cur philosophiae... bellum indixeris,

    id. Or. 2, 37, 155:

    ventri Indico bellum,

    Hor. S. 1, 5, 8.—
    2.
    Of animals:

    milvo est quoddam bellum quasi naturale cum corvo,

    Cic. N. D. 2, 49, 125:

    hanc Juno Esse jussit gruem, populisque suis indicere bellum,

    Ov. M. 6, 92.—
    3.
    With individuals:

    quid mihi opu'st... cum eis gerere bellum, etc.,

    Plaut. Stich. 1, 2, 14:

    nihil turpius quam cum eo bellum gerere quicum familiariter vixeris,

    Cic. Lael. 21, 77:

    cum mihi uni cum improbis aeternum videam bellum susceptum,

    id. Sull. 9, 28:

    hoc tibi juventus Romana indicimus bellum,

    Liv. 2, 12, 11:

    falsum testem justo ac pio bello persequebatur,

    id. 3, 25, 3:

    tribunicium domi bellum patres territat,

    id. 3, 24, 1; cf. Plin. Ep. 1, 2, 57.—Ironically:

    equus Trojanus qui tot invictos viros muliebre bellum gerentes tulerit ac texerit,

    Cic. Cael. 28, 67.—
    4.
    In mal. part., Hor. C. 3, 26, 3; 4, 1, 2.—
    5.
    Personified as god of war ( = Janus):

    tabulas duas quae Belli faciem pictam habent,

    Plin. 35, 4, 10, § 27:

    sunt geminae Belli portae, etc.,

    Verg. A. 7, 607:

    mortiferumque averso in limine Bellum,

    id. ib. 6, 279.—
    6.
    Plur.: bella, army ( poet.):

    permanet Aonius Nereus violentus in undis, Bellaque non transfert (i.e. Graecorum exercitum),

    Ov. M. 12, 24:

    sed victae fera bella deae vexere per aequora,

    Sil. 7, 472:

    quid faciat bellis obsessus et undis?

    Stat. Th. 9, 490.—
    7.
    Battle, = proelium:

    rorarii dicti a rore: qui bellum committebant ante,

    Varr. L. L. 7, 3, 92:

    quod in bello saepius vindicatum in eos qui... tardius, revocati, bello excesserant,

    Sall. C. 9, 4:

    praecipua laus ejus belli penes consules fuit,

    Liv. 8, 10, 7:

    commisso statim bello,

    Front. Strat. 1, 11, 2:

    Actia bella,

    Verg. A. 8, 675:

    ingentem pugnam, ceu cetera nusquam Bella forent,

    id. ib. 2, 439; cf. Flor. 3, 5, 11; Just. 2, 12; 18, 1 fin.; 24, 8; Hor. Ep. 2, 2, 98 (form duellum); Ov. H. 1, 1, 69; Verg. A. 8, 547; 12, 390; 12, 633; Stat. Th. 3, 666. —
    8.
    Bellum = liber de bello:

    quam gaudebat Bello suo Punico Naevius!

    Cic. Sen. 14, 50.

    Lewis & Short latin dictionary > bellum

  • 4 bellum

        bellum old and poet. duellum, ī, n    [DVA-, DVI-], war. — Form duellum: agere rem duelli, C. (lex): purum piumque, L. (old record): victoria duelli, L. (oracle): Pacem duello miscuit, H. — Form bellum: Germanicum, against the Germans, Cs.: Sabinum, L.: regium, against kings: civile, Cs.: Helvetiorum, against the H., Cs.: Pyrrhi: cum Iugurthā: cum Samnitibus, L.: adversus Vestinos, L.: contra patriam: in Peloponnesios gerere, N.: in Asia gerere: gerere apud Mutinam, N.: civitati bellum indicere: patriae facere: parare, L.: parare alcui, against, N.: decernere alicui: indicere, L.: facere alicui: sumere, to undertake, S.: facere atque instruere, carry on: difficultates belli gerendi, Cs.: Hannibale duce gerere, L.: trahere, to protract, L.: bellum non inferre, sed defendere, not aggressive but defensive, Cs.: deponere, to discontinue, S.: velut posito bello, L.: positis bellis, V.: componere, to end by treaty, S.: sedare, N.: conficere, to end successfully: finire, to terminate, L.: futura bella delere, make impossible: legere, to read about: consentire, to ratify a declaration of war, L.: ad privatum deferre, to give the command in: mandare alcui, L.: alcui bellum gerendum dare: bello imperatorem praeficere: alqm ad bellum mittere: ad bellum proficisci: bellum in Galliā coortum est, broke out, Cs.: exortum, L.: spargi bellum nequibat, be waged by detachments, Ta. — In expressions of time, manner, etc.—Belli ( loc. case), in war, during war: magnae res belli gerebantur; usu. with domi: belli domique, S.: vel belli vel domi: in bello, in war-time, L.: in civili bello: in Volsco bello, L.: bello Romanorum: res bello gestae, during war, L.: res pace belloque gestae, L.: princeps pace belloque, L.: bello d<*>ique, L.: omnibus Punicis bellis: victor tot intra paucos dies bellis, L.: mos inter bellum natus, L.: iustum, righteous, L.; also, regular warfare (opp. populabundi more), L.: belli eventus, the result: belli exitus: bella incerti exitūs, indecisive, L.: fortuna belli, the chances of war, L.: varia, L.: belli artes, military skill, L.: iura belli, the law of war: genus belli, the character of the war. — Meton., of animals or things, war: parietibus bellum inferre: philosophiae... bellum indicere: ventri Indico bellum, H.: miluo est bellum cum corvo.—A feud, private hostility: cum eo bellum gerere quicum vixeris: hoc tibi iuventus Romana indicimus bellum, L.—Personified (for Ianus): sunt geminae Belli portae, etc., V.: Belli postes portasque, H.— Plur, an army: Nereus Bella non transfert, O. — Battle: bello excedere, S.: laus eius belli, L.: Actia bella, V. — A history of a war: gaudebat Bello suo Punico Naevius.
    * * *
    war, warfare; battle, combat, fight; (at/in) (the) war(s); military force, arms

    Latin-English dictionary > bellum

  • 5 bellicum

    bellĭcus ( duellĭcus), a, um, adj. [bellum], of or pertaining to war, war-, military.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    ars duellica,

    Plaut. Ep. 3, 4, 14:

    bellicam rem administrari majores nostri nisi auspicato noluerunt,

    Cic. Div. 2, 36, 76; Hor. C. 4, 3, 6; Suet. Calig. 43:

    disciplina,

    Cic. N. D. 2, 64, 161:

    jus,

    id. Off. 3, 29, 107:

    virtus,

    id. Mur. 10, 22:

    laus,

    military glory, id. Brut. 21, 84; Caes. B. G. 6, 24:

    laudes,

    Cic. Off. 1, 22, 78:

    gloria,

    Tac. A. 1, 52:

    caerimoniae,

    Liv. 1, 32, 5:

    certamina,

    Flor. 4, 12, 58:

    ignis,

    proceeding from the enemy, Liv. 30, 5, 8:

    tubicen,

    Ov. M. 3, 705:

    rostra,

    Tib. 2, 3, 40:

    navis,

    Prop. 2 (3), 15, 43:

    turba,

    id. 3 (4), 14, 13:

    parma,

    id. 2 (3), 25, 8: nomina, appellatives obtained by valorous deeds in war (as Africanus, Asiaticus, Macedonicus, etc.), Flor. 3, 8, 1:

    nubes,

    the misfortune of war, Claud. Laus. Seren. 196: columella. Fest. p. 27; cf. Bellona.— Hence, subst.: bellĭcum, i, n., a signal for march or for the beginning of an attack (given by the trumpet); always in the connection bellicum canere, to give the signal for breaking up camp, for an attack, for commencing hostilities: Philippum, ubi primum bellicum cani audisset, arma capturum, at the first signal will be ready to take arms, etc., Liv 35, 18, 6:

    simul atque aliqui motus novus bellicum canere coepit,

    causes the war-trumpet to sound, Cic. Mur. 14, 30; Just. 12, 15, 11; App de Mundo, p. 71, 37.—
    B.
    Trop.: idem bellicum me cecinisse dicunt. aroused, incited, Cic. Phil. 7, 1, 3.—And of fiery, inflammatory discourse:

    alter (Thucydides) incitatior fertur et de bellicis rebus canit etiam quodammodo bellicum,

    sounds the alarm, Cic. Or 12, 39:

    non eosdem modos adhibent, cum bellicum est canendum, et cum posito genu supplicandum est,

    Quint. 9, 4, 11; 10, 1, 33. —
    II.
    Transf., poet., = bellicosus, warlike, fierce in war:

    Pallas,

    Ov. M. 5, 46:

    dea,

    id. ib. 2, 752; id. F. 3, 814:

    virgo,

    id. M. 4, 754:

    Mars,

    id. F. 3, 1:

    deus,

    i.e. Romulus, id. ib. 2, 478:

    civitas,

    devoted to war, Vell. 2, 38, 3.—Of animals: equorum duellica proles, * Lucr. 2, 661.

    Lewis & Short latin dictionary > bellicum

  • 6 bellicus

    bellĭcus ( duellĭcus), a, um, adj. [bellum], of or pertaining to war, war-, military.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    ars duellica,

    Plaut. Ep. 3, 4, 14:

    bellicam rem administrari majores nostri nisi auspicato noluerunt,

    Cic. Div. 2, 36, 76; Hor. C. 4, 3, 6; Suet. Calig. 43:

    disciplina,

    Cic. N. D. 2, 64, 161:

    jus,

    id. Off. 3, 29, 107:

    virtus,

    id. Mur. 10, 22:

    laus,

    military glory, id. Brut. 21, 84; Caes. B. G. 6, 24:

    laudes,

    Cic. Off. 1, 22, 78:

    gloria,

    Tac. A. 1, 52:

    caerimoniae,

    Liv. 1, 32, 5:

    certamina,

    Flor. 4, 12, 58:

    ignis,

    proceeding from the enemy, Liv. 30, 5, 8:

    tubicen,

    Ov. M. 3, 705:

    rostra,

    Tib. 2, 3, 40:

    navis,

    Prop. 2 (3), 15, 43:

    turba,

    id. 3 (4), 14, 13:

    parma,

    id. 2 (3), 25, 8: nomina, appellatives obtained by valorous deeds in war (as Africanus, Asiaticus, Macedonicus, etc.), Flor. 3, 8, 1:

    nubes,

    the misfortune of war, Claud. Laus. Seren. 196: columella. Fest. p. 27; cf. Bellona.— Hence, subst.: bellĭcum, i, n., a signal for march or for the beginning of an attack (given by the trumpet); always in the connection bellicum canere, to give the signal for breaking up camp, for an attack, for commencing hostilities: Philippum, ubi primum bellicum cani audisset, arma capturum, at the first signal will be ready to take arms, etc., Liv 35, 18, 6:

    simul atque aliqui motus novus bellicum canere coepit,

    causes the war-trumpet to sound, Cic. Mur. 14, 30; Just. 12, 15, 11; App de Mundo, p. 71, 37.—
    B.
    Trop.: idem bellicum me cecinisse dicunt. aroused, incited, Cic. Phil. 7, 1, 3.—And of fiery, inflammatory discourse:

    alter (Thucydides) incitatior fertur et de bellicis rebus canit etiam quodammodo bellicum,

    sounds the alarm, Cic. Or 12, 39:

    non eosdem modos adhibent, cum bellicum est canendum, et cum posito genu supplicandum est,

    Quint. 9, 4, 11; 10, 1, 33. —
    II.
    Transf., poet., = bellicosus, warlike, fierce in war:

    Pallas,

    Ov. M. 5, 46:

    dea,

    id. ib. 2, 752; id. F. 3, 814:

    virgo,

    id. M. 4, 754:

    Mars,

    id. F. 3, 1:

    deus,

    i.e. Romulus, id. ib. 2, 478:

    civitas,

    devoted to war, Vell. 2, 38, 3.—Of animals: equorum duellica proles, * Lucr. 2, 661.

    Lewis & Short latin dictionary > bellicus

  • 7 duellicus

    bellĭcus ( duellĭcus), a, um, adj. [bellum], of or pertaining to war, war-, military.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    ars duellica,

    Plaut. Ep. 3, 4, 14:

    bellicam rem administrari majores nostri nisi auspicato noluerunt,

    Cic. Div. 2, 36, 76; Hor. C. 4, 3, 6; Suet. Calig. 43:

    disciplina,

    Cic. N. D. 2, 64, 161:

    jus,

    id. Off. 3, 29, 107:

    virtus,

    id. Mur. 10, 22:

    laus,

    military glory, id. Brut. 21, 84; Caes. B. G. 6, 24:

    laudes,

    Cic. Off. 1, 22, 78:

    gloria,

    Tac. A. 1, 52:

    caerimoniae,

    Liv. 1, 32, 5:

    certamina,

    Flor. 4, 12, 58:

    ignis,

    proceeding from the enemy, Liv. 30, 5, 8:

    tubicen,

    Ov. M. 3, 705:

    rostra,

    Tib. 2, 3, 40:

    navis,

    Prop. 2 (3), 15, 43:

    turba,

    id. 3 (4), 14, 13:

    parma,

    id. 2 (3), 25, 8: nomina, appellatives obtained by valorous deeds in war (as Africanus, Asiaticus, Macedonicus, etc.), Flor. 3, 8, 1:

    nubes,

    the misfortune of war, Claud. Laus. Seren. 196: columella. Fest. p. 27; cf. Bellona.— Hence, subst.: bellĭcum, i, n., a signal for march or for the beginning of an attack (given by the trumpet); always in the connection bellicum canere, to give the signal for breaking up camp, for an attack, for commencing hostilities: Philippum, ubi primum bellicum cani audisset, arma capturum, at the first signal will be ready to take arms, etc., Liv 35, 18, 6:

    simul atque aliqui motus novus bellicum canere coepit,

    causes the war-trumpet to sound, Cic. Mur. 14, 30; Just. 12, 15, 11; App de Mundo, p. 71, 37.—
    B.
    Trop.: idem bellicum me cecinisse dicunt. aroused, incited, Cic. Phil. 7, 1, 3.—And of fiery, inflammatory discourse:

    alter (Thucydides) incitatior fertur et de bellicis rebus canit etiam quodammodo bellicum,

    sounds the alarm, Cic. Or 12, 39:

    non eosdem modos adhibent, cum bellicum est canendum, et cum posito genu supplicandum est,

    Quint. 9, 4, 11; 10, 1, 33. —
    II.
    Transf., poet., = bellicosus, warlike, fierce in war:

    Pallas,

    Ov. M. 5, 46:

    dea,

    id. ib. 2, 752; id. F. 3, 814:

    virgo,

    id. M. 4, 754:

    Mars,

    id. F. 3, 1:

    deus,

    i.e. Romulus, id. ib. 2, 478:

    civitas,

    devoted to war, Vell. 2, 38, 3.—Of animals: equorum duellica proles, * Lucr. 2, 661.

    Lewis & Short latin dictionary > duellicus

  • 8 Africa

    Afrĭca, ae, f. [the Romans received this name from the Carthaginians as designating their country, and in this sense only the Gr. hê Aphrikê occurs].
    I.
    In a restricted sense, designated by the Greeks hê Libuê, Libya, the territory of Carthage:

    Nilus Africam ab Aethiopiā dispescens,

    Plin. 5, 9, 10, § 53; 5, 4, 3:

    regio, quae sequitur a promontorio Metagonio ad aras Philaenorum, proprie nomen Africae usurpat,

    Mel. 1, 7; cf. Cic. Imp. Pomp. 12, and id. Lig. 7.—
    II.
    In an extended sense, the whole of that quarter of the globe south of the Mediterranean Sea, Mel. 1, 4.—By meton. for its inhabitants: Africa, quae procul a mari incultius agebat, Sall. J. 89, 7 (cf. id. ib. 19, 5: alios incultius vagos agitare).—Hence,
    1.
    Afrĭcānus, a, um, adj., pertaining to Africa, African:

    bellum Africanum,

    the war of Cœsar with the partisans of Pompey in Africa, Cic. Deiot. 9:

    rumores,

    of the African war, id. ib.:

    causa,

    id. Fam. 6, 13:

    possessiones,

    in Africa, Nep. Att. 12:

    gallina,

    a guinea-hen, Varr. R. R. 3, 9; cf. Plin. 10, 26, 38, § 74.— Subst.: Afrĭcānae, ārum, sc. ferae, panthers, Liv. 44, 18; so Plin. 8, 17, 24, § 64; Plin. Ep. 6, 34; Suet. Cat. 18; id. Claud. 21 al.—Esp., Afrĭcā-nus, surname of the two most distinguished Scipios.
    A.
    Of P. Cornelius Scipio major, who defeated Hannibal at Zama (201 B. C.). —
    B.
    Of his grandson by adoption, P. Cornelius Scipio Aemilianus minor, who conducted the third Punic war, destroyed Carthage (146 B.C.), and subjected the whole Carthaginian territory to the Romans.—
    2.
    Afrĭcus, a, um, adj., African (mostly poet. for the prose Africanus): terra, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 167; so Liv. 29, 23 fin.:

    bella,

    Sil. 17, 11:

    Vicus,

    a place in Rome, on the Esquiline Hill, where the Carthaginian hostages were held in custody, Varr. R. R. 5, 32, 44.—But esp. freq., Afrĭcus ventus, or subst.: Afrĭcus, i, m., the south-west wind, Gr. lips, blowing between Auster and Favonius (libonotos and zephuros), opp. Vulturnus (kaikias), now called, among the Italians, Affrico or gherbino; cf. Plin. 2, 47, 46, § 119, and Sen. Q. N. 5, 16:

    creberque procellis Africus,

    Verg. A. 1, 86:

    praeceps,

    Hor. C. 1, 3, 12:

    luctans,

    id. ib. 1, 1, 15:

    pestilens,

    id. ib. 3, 23, 5:

    protervus,

    id. Epod. 16, 22.— Adj.: procellae, the waves or storms caused by the Africus, Hor. C. 3, 29, 57.—In Propert., Africus, as the god of this wind, is called pater, 5, 3, 48, but Müll. here reads Aetheris.

    Lewis & Short latin dictionary > Africa

  • 9 Africanae

    Afrĭca, ae, f. [the Romans received this name from the Carthaginians as designating their country, and in this sense only the Gr. hê Aphrikê occurs].
    I.
    In a restricted sense, designated by the Greeks hê Libuê, Libya, the territory of Carthage:

    Nilus Africam ab Aethiopiā dispescens,

    Plin. 5, 9, 10, § 53; 5, 4, 3:

    regio, quae sequitur a promontorio Metagonio ad aras Philaenorum, proprie nomen Africae usurpat,

    Mel. 1, 7; cf. Cic. Imp. Pomp. 12, and id. Lig. 7.—
    II.
    In an extended sense, the whole of that quarter of the globe south of the Mediterranean Sea, Mel. 1, 4.—By meton. for its inhabitants: Africa, quae procul a mari incultius agebat, Sall. J. 89, 7 (cf. id. ib. 19, 5: alios incultius vagos agitare).—Hence,
    1.
    Afrĭcānus, a, um, adj., pertaining to Africa, African:

    bellum Africanum,

    the war of Cœsar with the partisans of Pompey in Africa, Cic. Deiot. 9:

    rumores,

    of the African war, id. ib.:

    causa,

    id. Fam. 6, 13:

    possessiones,

    in Africa, Nep. Att. 12:

    gallina,

    a guinea-hen, Varr. R. R. 3, 9; cf. Plin. 10, 26, 38, § 74.— Subst.: Afrĭcānae, ārum, sc. ferae, panthers, Liv. 44, 18; so Plin. 8, 17, 24, § 64; Plin. Ep. 6, 34; Suet. Cat. 18; id. Claud. 21 al.—Esp., Afrĭcā-nus, surname of the two most distinguished Scipios.
    A.
    Of P. Cornelius Scipio major, who defeated Hannibal at Zama (201 B. C.). —
    B.
    Of his grandson by adoption, P. Cornelius Scipio Aemilianus minor, who conducted the third Punic war, destroyed Carthage (146 B.C.), and subjected the whole Carthaginian territory to the Romans.—
    2.
    Afrĭcus, a, um, adj., African (mostly poet. for the prose Africanus): terra, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 167; so Liv. 29, 23 fin.:

    bella,

    Sil. 17, 11:

    Vicus,

    a place in Rome, on the Esquiline Hill, where the Carthaginian hostages were held in custody, Varr. R. R. 5, 32, 44.—But esp. freq., Afrĭcus ventus, or subst.: Afrĭcus, i, m., the south-west wind, Gr. lips, blowing between Auster and Favonius (libonotos and zephuros), opp. Vulturnus (kaikias), now called, among the Italians, Affrico or gherbino; cf. Plin. 2, 47, 46, § 119, and Sen. Q. N. 5, 16:

    creberque procellis Africus,

    Verg. A. 1, 86:

    praeceps,

    Hor. C. 1, 3, 12:

    luctans,

    id. ib. 1, 1, 15:

    pestilens,

    id. ib. 3, 23, 5:

    protervus,

    id. Epod. 16, 22.— Adj.: procellae, the waves or storms caused by the Africus, Hor. C. 3, 29, 57.—In Propert., Africus, as the god of this wind, is called pater, 5, 3, 48, but Müll. here reads Aetheris.

    Lewis & Short latin dictionary > Africanae

  • 10 Africanus

    Afrĭca, ae, f. [the Romans received this name from the Carthaginians as designating their country, and in this sense only the Gr. hê Aphrikê occurs].
    I.
    In a restricted sense, designated by the Greeks hê Libuê, Libya, the territory of Carthage:

    Nilus Africam ab Aethiopiā dispescens,

    Plin. 5, 9, 10, § 53; 5, 4, 3:

    regio, quae sequitur a promontorio Metagonio ad aras Philaenorum, proprie nomen Africae usurpat,

    Mel. 1, 7; cf. Cic. Imp. Pomp. 12, and id. Lig. 7.—
    II.
    In an extended sense, the whole of that quarter of the globe south of the Mediterranean Sea, Mel. 1, 4.—By meton. for its inhabitants: Africa, quae procul a mari incultius agebat, Sall. J. 89, 7 (cf. id. ib. 19, 5: alios incultius vagos agitare).—Hence,
    1.
    Afrĭcānus, a, um, adj., pertaining to Africa, African:

    bellum Africanum,

    the war of Cœsar with the partisans of Pompey in Africa, Cic. Deiot. 9:

    rumores,

    of the African war, id. ib.:

    causa,

    id. Fam. 6, 13:

    possessiones,

    in Africa, Nep. Att. 12:

    gallina,

    a guinea-hen, Varr. R. R. 3, 9; cf. Plin. 10, 26, 38, § 74.— Subst.: Afrĭcānae, ārum, sc. ferae, panthers, Liv. 44, 18; so Plin. 8, 17, 24, § 64; Plin. Ep. 6, 34; Suet. Cat. 18; id. Claud. 21 al.—Esp., Afrĭcā-nus, surname of the two most distinguished Scipios.
    A.
    Of P. Cornelius Scipio major, who defeated Hannibal at Zama (201 B. C.). —
    B.
    Of his grandson by adoption, P. Cornelius Scipio Aemilianus minor, who conducted the third Punic war, destroyed Carthage (146 B.C.), and subjected the whole Carthaginian territory to the Romans.—
    2.
    Afrĭcus, a, um, adj., African (mostly poet. for the prose Africanus): terra, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 167; so Liv. 29, 23 fin.:

    bella,

    Sil. 17, 11:

    Vicus,

    a place in Rome, on the Esquiline Hill, where the Carthaginian hostages were held in custody, Varr. R. R. 5, 32, 44.—But esp. freq., Afrĭcus ventus, or subst.: Afrĭcus, i, m., the south-west wind, Gr. lips, blowing between Auster and Favonius (libonotos and zephuros), opp. Vulturnus (kaikias), now called, among the Italians, Affrico or gherbino; cf. Plin. 2, 47, 46, § 119, and Sen. Q. N. 5, 16:

    creberque procellis Africus,

    Verg. A. 1, 86:

    praeceps,

    Hor. C. 1, 3, 12:

    luctans,

    id. ib. 1, 1, 15:

    pestilens,

    id. ib. 3, 23, 5:

    protervus,

    id. Epod. 16, 22.— Adj.: procellae, the waves or storms caused by the Africus, Hor. C. 3, 29, 57.—In Propert., Africus, as the god of this wind, is called pater, 5, 3, 48, but Müll. here reads Aetheris.

    Lewis & Short latin dictionary > Africanus

  • 11 Africus

    Afrĭca, ae, f. [the Romans received this name from the Carthaginians as designating their country, and in this sense only the Gr. hê Aphrikê occurs].
    I.
    In a restricted sense, designated by the Greeks hê Libuê, Libya, the territory of Carthage:

    Nilus Africam ab Aethiopiā dispescens,

    Plin. 5, 9, 10, § 53; 5, 4, 3:

    regio, quae sequitur a promontorio Metagonio ad aras Philaenorum, proprie nomen Africae usurpat,

    Mel. 1, 7; cf. Cic. Imp. Pomp. 12, and id. Lig. 7.—
    II.
    In an extended sense, the whole of that quarter of the globe south of the Mediterranean Sea, Mel. 1, 4.—By meton. for its inhabitants: Africa, quae procul a mari incultius agebat, Sall. J. 89, 7 (cf. id. ib. 19, 5: alios incultius vagos agitare).—Hence,
    1.
    Afrĭcānus, a, um, adj., pertaining to Africa, African:

    bellum Africanum,

    the war of Cœsar with the partisans of Pompey in Africa, Cic. Deiot. 9:

    rumores,

    of the African war, id. ib.:

    causa,

    id. Fam. 6, 13:

    possessiones,

    in Africa, Nep. Att. 12:

    gallina,

    a guinea-hen, Varr. R. R. 3, 9; cf. Plin. 10, 26, 38, § 74.— Subst.: Afrĭcānae, ārum, sc. ferae, panthers, Liv. 44, 18; so Plin. 8, 17, 24, § 64; Plin. Ep. 6, 34; Suet. Cat. 18; id. Claud. 21 al.—Esp., Afrĭcā-nus, surname of the two most distinguished Scipios.
    A.
    Of P. Cornelius Scipio major, who defeated Hannibal at Zama (201 B. C.). —
    B.
    Of his grandson by adoption, P. Cornelius Scipio Aemilianus minor, who conducted the third Punic war, destroyed Carthage (146 B.C.), and subjected the whole Carthaginian territory to the Romans.—
    2.
    Afrĭcus, a, um, adj., African (mostly poet. for the prose Africanus): terra, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 167; so Liv. 29, 23 fin.:

    bella,

    Sil. 17, 11:

    Vicus,

    a place in Rome, on the Esquiline Hill, where the Carthaginian hostages were held in custody, Varr. R. R. 5, 32, 44.—But esp. freq., Afrĭcus ventus, or subst.: Afrĭcus, i, m., the south-west wind, Gr. lips, blowing between Auster and Favonius (libonotos and zephuros), opp. Vulturnus (kaikias), now called, among the Italians, Affrico or gherbino; cf. Plin. 2, 47, 46, § 119, and Sen. Q. N. 5, 16:

    creberque procellis Africus,

    Verg. A. 1, 86:

    praeceps,

    Hor. C. 1, 3, 12:

    luctans,

    id. ib. 1, 1, 15:

    pestilens,

    id. ib. 3, 23, 5:

    protervus,

    id. Epod. 16, 22.— Adj.: procellae, the waves or storms caused by the Africus, Hor. C. 3, 29, 57.—In Propert., Africus, as the god of this wind, is called pater, 5, 3, 48, but Müll. here reads Aetheris.

    Lewis & Short latin dictionary > Africus

  • 12 Africus ventus

    Afrĭca, ae, f. [the Romans received this name from the Carthaginians as designating their country, and in this sense only the Gr. hê Aphrikê occurs].
    I.
    In a restricted sense, designated by the Greeks hê Libuê, Libya, the territory of Carthage:

    Nilus Africam ab Aethiopiā dispescens,

    Plin. 5, 9, 10, § 53; 5, 4, 3:

    regio, quae sequitur a promontorio Metagonio ad aras Philaenorum, proprie nomen Africae usurpat,

    Mel. 1, 7; cf. Cic. Imp. Pomp. 12, and id. Lig. 7.—
    II.
    In an extended sense, the whole of that quarter of the globe south of the Mediterranean Sea, Mel. 1, 4.—By meton. for its inhabitants: Africa, quae procul a mari incultius agebat, Sall. J. 89, 7 (cf. id. ib. 19, 5: alios incultius vagos agitare).—Hence,
    1.
    Afrĭcānus, a, um, adj., pertaining to Africa, African:

    bellum Africanum,

    the war of Cœsar with the partisans of Pompey in Africa, Cic. Deiot. 9:

    rumores,

    of the African war, id. ib.:

    causa,

    id. Fam. 6, 13:

    possessiones,

    in Africa, Nep. Att. 12:

    gallina,

    a guinea-hen, Varr. R. R. 3, 9; cf. Plin. 10, 26, 38, § 74.— Subst.: Afrĭcānae, ārum, sc. ferae, panthers, Liv. 44, 18; so Plin. 8, 17, 24, § 64; Plin. Ep. 6, 34; Suet. Cat. 18; id. Claud. 21 al.—Esp., Afrĭcā-nus, surname of the two most distinguished Scipios.
    A.
    Of P. Cornelius Scipio major, who defeated Hannibal at Zama (201 B. C.). —
    B.
    Of his grandson by adoption, P. Cornelius Scipio Aemilianus minor, who conducted the third Punic war, destroyed Carthage (146 B.C.), and subjected the whole Carthaginian territory to the Romans.—
    2.
    Afrĭcus, a, um, adj., African (mostly poet. for the prose Africanus): terra, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 167; so Liv. 29, 23 fin.:

    bella,

    Sil. 17, 11:

    Vicus,

    a place in Rome, on the Esquiline Hill, where the Carthaginian hostages were held in custody, Varr. R. R. 5, 32, 44.—But esp. freq., Afrĭcus ventus, or subst.: Afrĭcus, i, m., the south-west wind, Gr. lips, blowing between Auster and Favonius (libonotos and zephuros), opp. Vulturnus (kaikias), now called, among the Italians, Affrico or gherbino; cf. Plin. 2, 47, 46, § 119, and Sen. Q. N. 5, 16:

    creberque procellis Africus,

    Verg. A. 1, 86:

    praeceps,

    Hor. C. 1, 3, 12:

    luctans,

    id. ib. 1, 1, 15:

    pestilens,

    id. ib. 3, 23, 5:

    protervus,

    id. Epod. 16, 22.— Adj.: procellae, the waves or storms caused by the Africus, Hor. C. 3, 29, 57.—In Propert., Africus, as the god of this wind, is called pater, 5, 3, 48, but Müll. here reads Aetheris.

    Lewis & Short latin dictionary > Africus ventus

  • 13 Decius

    I.
    An ancient Italian praenomen:

    Decius Magius,

    Liv. 23, 7, 10; Vell. 2, 16, 2 al.—
    II.
    The name of an eminent plebeian gens at Rome. Its bestknown members were the two Decii (P. Decius Mus, father and son), who, as consuls, voluntarily devoted themselves to death to save their country (the former, in the Latin war, at Veseris, B.C. 340, the latter, in the Samnite war, at Sentinum, B.C. 295), Liv. 8, 9; 10, 27 sq.; Val. Max. 1, 7, 3; 5, 6, 5 sq.; Flor. 1, 14, 3; 1, 17, 7; Cic. Off. 2, 4, 16; id. Div. 1, 24, 51; id. Fin. 2, 19, 61; id. de Sen. 13, 43; Prop. 3, 11, 62 (4, 10, 62 M.). — Genit.:

    Deci,

    id. 4 (5), 1, 45. Cicero also mentions the grandson, who devoted himself at Asculum in the war against Pyrrhus, B.C. 279, Cic. Tusc. 1, 37, 89; id. Fin. 2, 19, 61 fin. —Hence,
    1.
    Dĕcius, a, um, adj., of or belonging to Decius, lex, of P. Decius Mus, Liv. 9, 30.—
    2.
    Dĕcĭānus, a, um, of or belonging to Decius:

    exercitus (i. e. of the second Decius),

    Liv. 10, 31.—
    III.
    An artist at Rome, B.C. 56, Plin. 34, 7, 18, § 44.

    Lewis & Short latin dictionary > Decius

  • 14 aestimatio

    aestĭmātĭo, ōnis, f. [id.].
    I.
    The estimating a thing according to its extrinsic (money) value, valuation, appraisement:

    in censu habendo potestas omnis aestimationis habendae censori permittitur,

    Cic. Verr. 2, 2, 53: aestimatio frumenti, the determination of the prœtor ( legate or quœstor), how much ready money one should pay, instead of the corn which he was to furnish, id. ib. 2, 3, 92:

    erat Athenis reo damnato, si fraus non capitalis esset, quasi poenae aestimatio,

    i. e. a commutation of corporal punishment for a fine, id. de Or. 1, 54, 232.—So esp. litis or litium aestimatio, in Roman civil law, an estimating, valuation of the contested matter; in criminal law also, the stating how much the convicted person had to pay, an assessment of damages, Cic. Clu. 41, 116; id. Verr. 2, 2, 18, § 45 (cf. lis aestimata, id. ib. 1, 13):

    lex de multarum aestimatione,

    Liv. 4, 30.— After the civil war, Cæsar, in order to enable debtors to cancel the demands against them, decreed an aestimatio possessionum, i. e. an estimation or appraisement of real estate, according to the value which it had before the war, and compelled the creditors to take this in payment instead of money; they were also obliged to deduct from the sum demanded any interest that had been paid; v. Caes. B. C. 3, 1; and Suet. Caes. 42. Hence, in aestimationem accipere, to accept or agree to such a valuation, or payment by real estate at a high price:

    a Marco Laberio C. Albinius praedia in aestimationem accepit,

    Cic. Fam. 13, 8.—And meton., with an allusion to the law of Cæsar: aestimationes [p. 62] = praedia, the real estate received in payment:

    quando aestimationes tuas vendere non potes,

    Cic. Fam. 9, 18. Since the creditor was a loser by this regulation, aestimationem accipere, to suffer injury or loss, id. ib. 16.—
    II.
    Trop.
    A.
    A valuation, i. e. an estimation of a thing according to its intrinsic worth (while existimatio denotes the consideration, regard due to an object on account of its nominal value):

    bonum hoc est quidem plurimi aestimandum, sed ea aestimatio genere valet, non magnitudine,

    Cic. Fin. 3, 10, 34; so 3, 13, 44;

    3, 6: semper aestimationem arbitriumque ejus honoris penes senatum fuisse,

    Liv. 3, 63:

    semper infra aliorum aestimationes se metiens,

    Vell. 1, 127; 97; Plin. 3, 5, 9, § 67:

    aestimatione rectā severus, deterius interpretantibus tristior habebatur,

    Tac. H. 1, 14 al. —
    B.
    Poet., the worth or value of a thing:

    Quod me non movet aestimatione,

    Cat. 12, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > aestimatio

  • 15 bellātor

        bellātor ōris, m    [bello], a warrior, soldier, fighting man: de re p.: primus, L.—Esp. in apposition for an adj., warlike, ready to fight, martial, valorous: bellator Turnus, V.: deus, the war-god Mars, V.: equus, spirited, V.: bellator equus, the war-horse, Ta.; cf. feroci Bellatore sedens, Iu.
    * * *
    I
    (gen.), bellatoris ADJ
    warlike, martial; of war
    II
    warrior, fighter; soldier

    Latin-English dictionary > bellātor

  • 16 accessio

    accessĭo, ōnis, f. [accedo], a going or coming to or near, an approach.
    I.
    In gen.:

    quid tibi in concilium huc accessio est?

    why comest thou hither? Plaut. Trin. 3, 2, 86; cf.:

    quid tibi ad hasce accessio est aedīs prope?

    id. Truc. 2, 2, 3; Cic. Univ. 12:

    ut magnas accessiones fecerint in operibus expugnandis,

    sallies, Caes. B. Alex. 22:

    suo labore suisque accessionibus,

    i. e. by his labor of calling on people, by his visits, Cic. Verr. 2, 2, 53 fin.
    II.
    In part.
    A.
    In medicine, t. t., the access, attack, or paroxysm of a disease, Cels. 2, 12; 3, 3 sq.; Sen. Ep. 85, 12; id. N. Q. 6, 18, 6; Suet. Vesp. 23 al.—
    B. 1.
    In abstracto:

    paucorum annorum,

    Cic. Lael. 3, 7:

    pecuniae,

    Nep. Att. 14, 2:

    fortunae et dignitatis,

    Cic. Fam. 2, 1; 7, 6; 10, 9; id. Rep. 2, 21:

    odii,

    Caes. B. Alex. 48:

    dignitatis,

    Vell. 2, 130 fin.
    2.
    The thing added, the addition, or accession: in concreto:

    Scaurusaccessionem adjunxit aedibus,

    added a new part, Cic. Off. 1, 39, 138; so id. Att. 16, 16. Thus Syphax is called, accessio Punici belli, as not being the chief enemy in the Punic war, but, as it were, an appendage to the war, Liv. 47, 7; so in Pliny: turbā gemmarum potamus—et aurum jam accessio est, and gold is only accessory, a mere appendage, 33 prooem. fin.
    C.
    In rhetor., an addition that makes a definition complete:

    nisi adhiberet illam magnam accessionem,

    Cic. Ac. 2, 35, 112; so id. Fin. 2, 13.—
    D.
    The addition to every kind of fee or tax (opp. decessio), Cato R. R. 144:

    decumae,

    Cic. Rab. 11; so id. Verr. 2, 3, 33, § 116 al.

    Lewis & Short latin dictionary > accessio

  • 17 debello

    dē-bello, āvi, ātum, 1, v. n. and a. (not ante-Aug.; esp. freq. in Livy).
    I.
    Neutr., to bring a war to an end, to finish a war. So rare in the act. form:

    Aulius cum Ferentanis uno secundo proelio debellavit,

    Liv. 9, 16; cf. id. Epit. 33; id. 44, 39 fin.; 35, 35. But exceedingly common as an impersonal:

    debellari eo die cum Samnitibus potuisse,

    Liv. 8, 36; cf. id. 4, 58:

    ne absente se debellaretur,

    id. 41, 18:

    proelioque uno debellatum est,

    id. 2, 26; 31, 48 fin. Drak.; cf. id. 7, 28:

    debellatum est (erat, etc.),

    id. 2, 31; 3, 70; 9, 4 al.:

    debellatum foret,

    id. 23, 13; Tac. Agr. 26; id. H. 3, 19; Flor. 3, 5, 11 al.:

    debellatum iri,

    Liv. 29, 14; and in the part. perf. absol. debellato, after the war is ended (freq. in Livy):

    eum quasi debellato triumphare,

    Liv. 26, 21; so id. 29, 32; 30, 8 al.—
    II.
    Act. ( poet. and postAug.).
    * A.
    With a homogeneous object, to fight out:

    rixa super mero debellata,

    Hor. Od. 1, 18, 8.—
    B.
    With heterog. object, to conquer completely, to vanquish, subdue:

    parcere subjectis et debellare superbos,

    Verg. A. 6, 853;

    gentem,

    id. ib. 5, 731:

    hostem clamore,

    Tac. Agr. 34:

    Darium,

    Plin. 6, 13, 16, § 41:

    Gallias,

    Suet. Ner. 43:

    Illyricum,

    id. Tib. 17: Indiam, * Ov. M. 4, 605; Vulg. Isa. 7, 1; 63, 10.—
    2.
    Trop.:

    olim fugissemus ex Asia, si nos fabulae debellare potuissent,

    Curt. 9, 2, 15:

    debellat eos (fungos) et aceti natura,

    Plin. 22, 23, 47, § 99.

    Lewis & Short latin dictionary > debello

  • 18 Alcibiades

    Alcĭbĭădes, is, m. ( gen. Alcibiadi, Arn. adv. Gent. 6, p. 198; voc. Gr. Alcibiadē, Liv. 39, 36), = Alkibiadês.
    I.
    An Athenian general in the time of the Peloponnesian war, distinguished for his beauty, wealth, and natural endowments, as well as for his changing fortunes and want of fixed principle, Cic. de Or. 2, 22; id. Tusc. 3, 22 (his life, v. in Plut., Nep., and Just.).—Hence, * Alcĭbĭădēus, a, um, adj., pertaining to him, Arn. 6, p. 198.—
    II.

    Lewis & Short latin dictionary > Alcibiades

  • 19 Alcibiadeus

    Alcĭbĭădes, is, m. ( gen. Alcibiadi, Arn. adv. Gent. 6, p. 198; voc. Gr. Alcibiadē, Liv. 39, 36), = Alkibiadês.
    I.
    An Athenian general in the time of the Peloponnesian war, distinguished for his beauty, wealth, and natural endowments, as well as for his changing fortunes and want of fixed principle, Cic. de Or. 2, 22; id. Tusc. 3, 22 (his life, v. in Plut., Nep., and Just.).—Hence, * Alcĭbĭădēus, a, um, adj., pertaining to him, Arn. 6, p. 198.—
    II.

    Lewis & Short latin dictionary > Alcibiadeus

  • 20 Amphiaraides

    Amphĭărāus, i, m., = Amphiaraos, a distinguished Grecian seer, father of Alcmœon and Amphilochus. Knowing that he was doomed to lose his life in the Theban war, he concealed himself in his house;

    but his wife, Eriphyle, was prevailed upon to betray him by the offer of a golden necklace, and he was compelled by Polynices to accompany him to the war, where he was swallowed up, with his chariot, in the earth,

    Cic. Div. 1, 40; Ov. P. 3, 1, 52.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Amphĭărēus (five syll.), a, um, adj., Amphiarian:

    quadrigae Amphiariae,

    Prop. 3, 32, 39.—
    B.
    Amphĭă-rāīdes, ae, m., a male descendant of Amphiaraus, i. e. Alcmœon, Ov. F. 2, 43 (al. Amphĭărēïădes).

    Lewis & Short latin dictionary > Amphiaraides

См. также в других словарях:

  • The War of the Worlds (radio) — The War of the Worlds was an episode of the American radio drama anthology series Mercury Theatre on the Air . It was performed as a Halloween episode of the series on October 30, 1938 and aired over the WABC Radio network. Directed and narrated… …   Wikipedia

  • The War of the Worlds (disambiguation) — The War of the Worlds is an 1898 science fiction novel written by H. G. Wells.The War of the Worlds may also refer to:Literature* anthology of stories describing Martian invasion in parts of the world other than England * , a 2005 novel by… …   Wikipedia

  • The War of the Ring Online Campaign — The promotional Gimli on Dead Uruk hai miniature. The War of the Ring was Games Workshop s annual summer campaign for 2005. The campaign was named after the eponymous War of the Ring in J. R. R. Tolkien s The Lord of the Rings, and was the first… …   Wikipedia

  • The War — is a term that may be applied to any current war in which one s country is involved, and it has been used historically to refer to two major conflicts in particular:*World War II (1939–1945) *World War I (1914–1918)The War may also refer to:In… …   Wikipedia

  • The War Prayer (story) — The War Prayer, a short story or prose poem by Mark Twain, is a scathing indictment of war, and particularly of blind patriotic and religious fervor as motivations for war.The structure of the work is simple, but effective: an unnamed country… …   Wikipedia

  • The War that Made America — is a PBS miniseries (produced by WQED Pittsburgh) about the French and Indian War, which was first aired in January 2006. The series features extensive reenactments of historical events, with on screen narration provided by Canadian actor Graham… …   Wikipedia

  • The War Against the Chtorr —   …   Wikipedia

  • The War Against the West — is a 1938 book by Hungary born scholar Aurel Kolnai. It is a critical study of National Socialist ideology. The title indicates the author s view of Nazism as profoundly anti Western (by the West he meant the liberal, democratic, capitalist… …   Wikipedia

  • The War Against the Jews — is a 1975 book authored by Lucy Dawidowicz. The book researches the Holocaust of the European Jewry during World War II. The author contends that Hitler pursued his policies to eliminate Jewish populations throughout Europe even to the detriment… …   Wikipedia

  • The War Amps — is a Canadian organization that helps amputees. It was founded by Army Padre Sidney Lambert and Megan Ward in 1918 as The Amputations Association of The Great War . Lambert lost his leg in action in France during the first World War. The War Amps …   Wikipedia

  • The War (boxing) — The War, also known as Marvin Hagler vs. Thomas Hearns or Hagler Hearns, was a world middleweight championship boxing match between Undisputed Champion Marvin Hagler and challenger Thomas Hearns, who was himself the world s junior middleweight… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»